طبقه مفسران تابعین اهل‌سنّت
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
طبقه مفسران تابعین اهل‌سنّت : اسامی مفسران نسل اوّل پس از صحابه، از نظر اهل‌سنّت
با پایان یافتن مرحله اول تفسیر که در عهد صحابه بود، در نظر اهل سنت مرحله جدیدی در تفسیر قرآن به دست افرادی آغاز شد که تفسیر را از صحابه یاد گرفته بودند.
در دوره تابعان، توجه به تفسیر به صورت گسترده‌تری درآمد؛ زیرا دور شدن از عهد نبوت، سبب پدید آمدن دشواری‌هایی در تفسیر برخی آیات و نیز پیدا شدن مسائل جدیدی از عقاید و مذاهب و احکام شد که بایستی برای آنان به استناد قرآن راه حلی می‌یافتند.
تابعان برای فهم کلام الهی، نخست به خود قرآن، پس از آن به روایات صحابه از رسول خدا (ص) و سپس به گفته‌های صحابه در تفسیر، و در پایان به اجتهاد خویش نظر می‌کردند.
همان‌گونه که صحابه را نمی‌توان از نظر آشنایی با معارف قرآن و تفسیر برابر دانست، تابعان نیز در تفسیر، برخی بر دیگران برتری داشته‌اند.
مفسران معروف دوره تابعان در مکه، مدینه و عراق عبارتند از:
مکه: 1. ابومحمّد (ابوعبدالله) سعید بن جبیر بن هشام اسدی، 2. ابوالحجاج مجاهد بن جبر مکّی مخزومی، 3. ابوعبدالله عکرمه بربری مدنی، 4. ابوعبدالرحمن طاوس بن کیسان یمانی حمیری، 5. ابومحمد عطاء بن ابی‌رباح مکی.
مدینه: 1. ابوالعالیه رفیع بن مهران ریاحی، 2. ابو اسامة (ابوعبدالله) زید بن اسلم عدوی مدنی، 3. ابوحمزه (ابوعبدالله) محمد بن کعب بن سلیم بن اسد قرظی مدنی.
عراق: 1. علقمة بن قیس بن عبدالله بن مالک نخعی کوفی، 2. ابوعائشة مسروق بن اجدع بن مالک بن امیّه همدانی کوفی، 3. ابوعبدالرحمن اسود بن یزید بن قیس نخعی، 4. ابو اسماعیل مرّة بن شراحیل همدانی کوفی معروف به مرّة الطیب و مرّة الخیر، 5. ابوعمرو عامر بن شراحیل شعبی حمیری کوفی، 6. ابوسعید حسن بن ابی الحسن یسار بصری معروف به حسن بصری، 7. ابوطالب قتادة بن دعامة سدوسی و ….
نیز ر.ک:طبقه مفسران تابعین تابعین.
منابع
- تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه (68-83)
- هدی الفرقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 43
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (240-242)
- شناخت قرآن : صفحه 281
- التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 1 : صفحه (313-350)
- التفسیر و المفسرون : صفحه (105-142)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «طبقه مفسران تابعین اهل‌سنّت» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (240-242)
- التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 1 : صفحه (313-350)
- التفسیر و المفسرون : صفحه (105-142)
- تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه (68-83)
- شناخت قرآن : صفحه 281، 382
- مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه 39
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 22
- هدی الفرقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 43