تفکّر
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
تفکّر
تفکّر: اندیشیدن.
در آیات متعدّد1 و نیز روایات بسیار به تفکّر، ترغیب و سفارش شده و در فضیلت آن آمده است: تفکّر ساعتی برتر از یک شب عبادت2 و در روایتی دیگر برتر از یک سال عبادت3 است. از این عنوان به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر یاد شده است.
حکم: تفکّر در پدیدههای عبرتآموز که انسان را بر انجام دادن اعمال نیک برمیانگیزد و نیز در قدرت و عظمت خداوند و مشیّت او؛ 4 همچنین تدبّر در معانی آیات قرآن کریم، 5 مستحب است.
هنگام تشییع جنازه، تفکّر در فرجام زندگی دنیایی و عبرت گرفتن از آن، مستحب است. 6 همچنین تفکّر در حال تخلّی؛ به اینکه به خوردنیها و آشامیدنیها بیندیشد که با چه تلاش و رنجی آنها را به دست آورده و اکنون باید آنها را با زحمت و تحمّلِ اذیّت و آزاری دیگر دفع کند و نیز به قدرت خدا بیندیشد که
چگونه او را از این گرفتاری رهایی بخشیده است. 7
تفکّر در ذات حقتعالی جایز نیست و در روایات از آن نهی شده است؛ زیرا ذات او برتر از دسترسی افکار و عقول است. البتّه تفکّر در آیات و نشانههای پروردگار برای بنده، ممکن و سزاوار است. 8
شایسته است انسان بالغ و عاقل، پیش از اقدام به هر کاری، به عاقبت آن بیندیشد. اگر آن را نیک و خیر یافت انجام دهد وگرنه ترک کند.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 562
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «تفکّر» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- تفکر اطراف شک، تفکر در معنی قرآن در نماز، تفکر مُشَیِّع
- به لحاظ معتقدات:
- تفکر در ذات خدا ( فقه )، تفکر در قدرت خدا، تفکر در قرآن ( فقه )
وابسته
== منابع ==index.php?catid=50