بیع مواضعه ( فقه )

توضیح مفهومی

بیع مواضعه

بیع مُواضَعَه: فروش کالا به کمتر از بهای خرید آن با اعلام قیمت خرید به مشتری. 1

از آن در باب تجارت سخن رفته است.

بیع مواضعه، جایز و مشروع است؛ لیکن صحّت آن به اعلام قیمت خرید و نیز مقداری که از آن کم شده، مشروط است، مانند آنکه فروشنده به خریدار بگوید: این کالای خریداری شده به صد تومان را به ده تومان کمتر از آن به تو می‏فروشم و اگر چنین بگوید: این کالا را به ده‏تومان ارزان‏تر از قیمت خرید به تو می‏فروشم، چون قیمت خرید در معامله ذکر نشده باطل است. 2

بر فروشنده واجب است قیمت خرید را صادقانه به خریدار اعلام کند. درصورت اِخبار دروغین از قیمت خرید، به قول مشهور خریدار بین فسخ عقد و گرفتن کالا به قیمت تعیین شده در عقد، مخیّر است. 3

1. الحدائق الناضرة 198 /19؛ جواهر الکلام 2 303 /23. منهاج الصالحین) خوئی (3 50 /2. رسائل المحقق الکرکی 184 /1؛ الحدائق الناضرة 207 /19؛ مهذب الاحکام 49 /18.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 201

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «بیع مواضعه ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

بیع به کمتر از رأس المال، بیع محاطه، بیع مخاسره، بیع وضیعه، مواضعه

اعم

بیع ( فقه )

وابسته

اِخبار فروشنده، بیع تولیت ( فقه )، بیع مبیع قبل قبض، بیع مبیع نسیه، بیع مرابحه ( فقه )، بیع مساومه، صیغه بیع مواضعه، قیمت تمام شده کالا

منابع

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 19 : صفحه 198
• الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 3 : صفحه 425، 433
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 44 : صفحه (5-6)
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 546
• تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 11 : صفحه 215، 247
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 4 : صفحه 203، 260
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 23 : صفحه 125، 169، 303، 305، (330-332)
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 201
• مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 2 : صفحه 1001، 1002
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 8 : صفحه 368
• مهذب الاحکام جلد 18 : صفحه 44، 45