قاعده ثانویه متعارضین

توضیح مفهومی

قاعده ثانویه متعارضین : قاعده مستفاد از اخبار نسبت به وظیفه، هنگام تعارض اخبار

قاعده ثانویه متعارضین، مقابل قاعده اولیه متعارضین بوده و قاعده‌ای است که از اخبار به دست می‌آید و بر اساس آن، به بیان وظیفه مکلف در باب تعارض ادله متعادل ـ ادله‌ای که هیچ یک بر دیگری رجحانی ندارد ـ می‌پردازد.

توضیح:

مشهور اصولی‌ها اعتقاد دارند قاعده اولی ـ به حکم عقل ـ در ادله متعادل، تساقط است؛ اما اخبار زیادی وجود دارد که این حکم عقل را نفی می‌کند. مفاد این اخبار، قاعده ثانوی ادله متعارض متعادل را شکل می‌دهد. در این که قاعده ثانوی در باب تعارض ادله چیست، میان اصولیون اختلاف وجود دارد، که این اختلاف ناشی از اخبار متفاوتی است که در این باب وارد شده است:

1. مشهور اصولی‌ها، قاعده ثانوی را تخییر و آزادی در انتخاب هر یک از دو دلیل می‌دانند؛

2. برخی از اصولی‌ها اعتقاد دارند قاعده ثانوی متعارضین، توقف است؛ یعنی مجتهد باید در مقام فتوا طبق هیچ یک از آنها حکم صادر نکند، که لازمه آن احتیاط در مقام عمل است؛

3. برخی دیگر بر این اعتقادند که قاعده ثانوی، انتخاب دلیلی است که مطابق احتیاط باشد و اگر هیچ یک از آنها موافق احتیاط نباشد، مکلف، در انتخاب هر کدام آزاد است.

منابع

1. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 214
2. المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 466
3. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 415
4. شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 468
5. شرح رسائل جلد 7 : صفحه 62
6. فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 762
7. ایضاح الکفایة جلد 6 : صفحه 175
8. کفایة الاصول : صفحه 502
9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «قاعده ثانویه متعارضین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

قاعده ثانویه متعادلین، قاعده نقلی تعارض

اعم

قواعد تعارض

وابسته

قاعده اولیه متعارضین

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قاعده ثانویه متعارضین به زیرصفحه قاعده ثانویه متعارضین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 214، 220، 221، 234
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 52
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 385، 415
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 466، 477، 478، 489، 497
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 532
• ایضاح الکفایة جلد 6 : صفحه 175
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 564
• شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 468
• شرح رسائل جلد 7 : صفحه 62
• علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 448
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 762
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 763
• کفایة الاصول : صفحه 502
• منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 98