عملکردها

نزول تدریجی

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

نزول تدریجی : نزول آیات قرآن به طور پراکنده در مدت بیش از بیست سال

قرآن به طور پراکنده و تدریجی در مدتی حدود بیست یا بیست و سه سال بر حسب شرایط و اوضاع و مقتضیات زمان و مکان توسط فرشته وحی (جبرئیل) بر پیامبر (ص) نازل شد و آغاز آن- بنا بر عقیده مشهور شیعه- بیست و هفتم رجب، آغاز بعثت رسول گرامی (ص) است.

از مهم‌ترین ادلّه نزول تدریجی، آیاتی از قرآن کریم است؛ مانند:

1. «وَقُرْآناً فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَی النَّاسِ عَلَی مُکْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنزِیلاً» (اسراء// 106) .

2. «وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً کَذَلِکَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَکَ وَرَتَّلْنَاهُ تَرْتِیلًا» (فرقان// 32) .

از نزول تدریجی، در کتاب‌های علوم قرآنی به «نزول نجومی»، «نزول مفرّقی»، «قرآن تنزیلی»، «تنجیم قرآن»، «تدرّج نزول»، «تجدّد نزول» و «تنزل تدریجی» تعبیر کرده‌اند.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 228
  2. التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (145-157)
  3. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 54
  4. مباحث فی علوم القرآن : صفحه 50
  5. تاریخ قرآن : صفحه 181
  6. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 146
  7. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 43

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «نزول تدریجی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تجدد نزول، تدرج نزول، تفرق نزول، تنجیم قرآن، تنزّل تدریجی، قرآن تنزیلی، نزول تفصیلی، نزول مفرقی، نزول مفرقی آیات، نزول نجومی

اعم

نزول قرآن

اخص

به لحاظ تقدم وتأخرازحکم:
نزول بعد الحکم، نزول قبلالحکم
به لحاظ مشایعت یاعدم مشایعت ملائکه هنگام نزول:
نزول مفردی، نزول مُشیَّعی

وابسته

اسرار نزول تدریجی، حکمت نزول تدریجی، دلیل نزول تدریجی، نزول دفعی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نزول تدریجی به زیرصفحه نزول تدریجی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آموزش علوم قرآن جلد 1 : صفحه 36، 136
  • آنچه باید از قرآن بدانیم جلد 1 : صفحه 49
  • اسباب النزول : صفحه 49
  • اسرار ترتیب القرآن : صفحه 25
  • اعجاز قرآن : صفحه 205
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 132، 136، 146
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-1 : صفحه 136
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 228، 237
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 101، (145-157)، 147
  • تاریخ قرآن : صفحه 181، 190، 208
  • شناخت قرآن : صفحه 298
  • علوم القرآن : صفحه 27، 29
  • مباحث فی علوم القرآن : صفحه 50
  • مجله بینات جلد 2 : صفحه 91-92
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3 : صفحه 199
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 54، 101، 102
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 43