خبر ناقل

توضیح مفهومی

خبر ناقل : حدیث مخالف مفاد یکی از اصول عملی

خبر ناقل، مقابل خبر مقرّر بوده و به خبری گفته می‌شود که مفاد آن مخالف با اصلی از اصول عملی می‌باشد.

به عبارت دیگر، هر گاه دو خبر با یک دیگر تعارض داشته باشند، به گونه‌ای که یکی از آنها مخالف با اصل و دیگری موافق با اصل باشد، به آن خبری که مخالف اصل است، خبر ناقل می‌گویند، به این سبب که مفاد این خبر بر خلاف مقتضای آن اصل است و مکلف را از اصل انتقال می‌دهد؛ برای مثال، اگر عادلی خبر آورد که نماز جمعه واجب است و عادل دیگری بگوید حرام است، به خبری که افاده وجوب می‌کند ' ناقل ' گفته می‌شود، چون مخالف اصل برائت است و مکلف را از مقتضای این اصل انتقال می‌دهد.

نکته:

هنگام تعارض دو خبر، در تقدیم و ترجیح ناقل و مقرر بر یک دیگر میان اصولیون اختلاف است:

1. برخی معتقدند روایت موافق با اصل ـ مقرر ـ مقدم است؛

2. مشهور اصولی‌ها بر این عقیده‌اند که روایت مخالف با اصل ـ ناقل ـ مقدم است؛

3. برخی هم چون مرحوم ' شیخ انصاری '، ' آخوند خراسانی ' و ' محقق نایینی ' معتقدند هیچ یک از دو خبر مقرر و ناقل بر یک دیگر رجحان ندارند .

منابع

1. مفاتیح الاصول : صفحه 705
2. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 358
3. الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 61
4. فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (820-823)
5. شرح رسائل جلد 7 : صفحه (366-376)
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «خبر ناقل» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

خبر معارض با اصل

اعم

خبر واحد ( اصول فقه )

وابسته

خبر مقرّر، موافقت اصل

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خبر ناقل به زیرصفحه خبر ناقل/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصطلاحات الاصول : صفحه 267
• الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 61
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 584
• درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد : صفحه 220
• شرح رسائل جلد 7 : صفحه (366-376)
• فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 366
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (820-823)، 822
• معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 253
• مفاتیح الاصول : صفحه 705
• منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 358