اسلوب ادبی قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
اسلوب ادبی قرآن : شیوه ویژه قرآن در تفهیم مقاصد به مخاطبان
واژه «اسلوب» در زبان عرب کاربردهای متفاوتی دارد. برخی از این کاربردها عبارتند از: گذرگاه بین درختان؛ فن؛ وجه؛ تحقیر دیگران و تکبر ورزیدن؛ مذهب؛ گردن شیر؛ شیوه گفتاری یا نوشتاری شخص.
مراد از اسلوب در علوم ادبی، شیوه ادبی و گفتاری یا نوشتاری خاصی است که یک شخص برای بیان مقصود خویش برمی‌گزیند و از دیگران متمایز می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت اسلوب ادبی قرآن شیوه ویژه خداوند در قرآن کریم برای ادای مقاصد خویش است؛ چنان‌که هر شخص هم می‌تواند برای خود شیوه‌ای مخصوص داشته باشد یا به تناسب هر موضوعی از شیوه خاصی استفاده کند.
باید توجه داشت که اسلوب یک سخن، مفردات و ترکیبات به‌کار رفته در آن سخن نیست؛ بلکه طریقه‌ای است که مؤلّف در انتخاب مفردات و ترکیب‌های آن‌ها برگزیده است. به همین دلیل است که اختلاف و تعدد اسلوب در یک زبان- با وجود استفاده همه اهل آن زبان از مجموعه حروف واحد و کلمات و ترکیب‌های همسان- قابل تعقل و تحقق است؛ همان طور که قرآن کریم نیز از قوانین عمومی و رایج ادبیات عرب و مفردات و جملات مرسوم استفاده کرده و تنها به سبب ویژگی اسلوب آن است که دیگران را عاجز کرده است.
منابع
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه (325-326)
- علوم القرآن : صفحه 350
- در قلمرو بلاغت : صفحه (299-308)
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
- اسلوب بلاغی قرآن، اسماء ( علوم قرآنی )، اعراب قرآن، افعل تفضیل درقرآن، تقدیم تابع بر متبوع، تناسب اجزای قرآن، جمع اجمال و بیان، جمله ( علوم قرآنی )، عدول از اسم به ضمایر، عطف، قواعد ادبی قرآن، مؤوَّل، ماضی به لفظ مضارع، مضارع به لفظ ماضی
وابسته
- غرایب قرآن ( علوم قرآنی )، قصیده، قطعه، کلام محمود، مصادر ادبی بصری قرآن، مصادر ادبی بغدادی قرآن، مصادر ادبی شفاهی قرآن، نتـفه
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اسلوب ادبی قرآن به زیرصفحه اسلوب ادبی قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.