استعاره عنادیه
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
استعاره عنادیه : استعاره با عدم امکان اجتماع مستعارٌله و مستعارٌمنه
استعاره به اعتبار امکان اجتماع مستعارٌله و مستعارٌمنه و عدم آن، بر دو قسم است: 1. استعاره عنادیه؛ 2. استعاره وفاقیه.
«استعاره عنادیه» آن است که اجتماع مستعارٌله و مستعارٌمنه ممکن نباشد، و آن نیز بر دو قسم است: استعاره تهکّمیه؛ استعاره تملیحیه.
این دو در جایی است که ضدین یا نقیضین به جای هم آورده شوند، که اگر به قصد «تهکم» و «استهزا» باشد استعاره تهکّمیه نامیده می‌شود؛ و اگر به قصد مزاح باشد آن را استعاره تملیحیه گویند، مانند:
1. «فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ» (آل عمران// 21) . در این‌جا «بشارت» که به معنای خوش‌خبری است، برای ضدش (انذار) استعاره آورده شده است تا افاده تهکّم و استهزا کند.
2. «إِنَّکَ لَأَنتَ الْحَلِیمُ الرَّشِیدُ» (هود// 87) که قوم شعیب در مقام استهزا و تملیح، به وی گفته‌اند.
3. «ذُقْ إِنَّکَ أَنتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ» (دخان// 49) که برای استهزا به جهنمیان گفته می‌شود.
نیز ر.ک:استعاره وفاقیه.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 155
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 321
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 285
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استعاره عنادیه به زیرصفحه استعاره عنادیه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.