پرستاری
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
پرستاری: مراقبت و مواظبت از بیمار، کودک و مانند آنان.
از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج و نکاح سخن رفته است.
پرستاری از بیماران: پرستاری بیمار از مصادیق 'فعل معروف' و عملی مستحب است. در روایات آمده است از حقوق همسفر بر همسفر آن است که چنانچه یکی از آنان بیمار شود سایر همراهان تا سه روز در کنار او باشند و ضمن مراقبت از وی نیازهایش را تأمین نمایند. 1
مستحب است امر پرستاری بیمار را فردی از خویشان وی بر عهده گیرد که نسبت به او مهربانتر و به وضع روحی و جسمیاش آشناتر باشد. 2 پرستاری هریک از زن و مرد اجنبی از دیگری درصورت
________________________________________
253
عدم پیدایی محذور شرعی همچون لمس، نظر و یا خلوت با اجنبی جایز است و در فرض وجود محذور تنها در حال ضرورت جایز است، لمس نیز باید از پشت حائل صورت گیرد. 3
ترک نماز جماعت جز با عذر، همچون پرستاری از بیمار سزاوار نیست. 4
پرستار بیمار درصورت اضطرار میتواند از منی خارج شوده و در غیر منی بیتوته) ر بیتوته (نماید5 و چنانچه نتواند همچون بیمار در روز، رمی جمره کند) ر رمی جمره (میتواند در شب رمی نماید. 6 همچنین افاضه از مشعر) ر افاضه (در شب عید قربان بعد از نیمه شب و پس از وقوف مقداری از شب برای معذوران همچون بیمار و پرستار وی جایز است7) ر وقوف (.
پرستاری از کودکان: زنی که عهدهدار پرستاری پسر بچه است - و از آن به 'مربیه' یاد میشود - درصورتی که بیش از یک لباس نداشته باشد و آن در اوقات متعدّد با ادرار بچه نجس شود و نتواند هر بار آن را آب بکشد، بنابر مشهور اگر هر روز یک بار آن را تطهیر کند و نماز بخواند نمازش صحیح است، هرچند پس از تطهیر دوباره نجس شود. البتّه بهتر است شستن لباس در آخر روز انجام گیرد و با آن نمازهای ظهر، عصر، مغرب و عشا را بخواند و این از موارد استثنای استحباب نماز در اوّل وقت است. در ثبوت حکم یادشده نسبت به مرد پرستار مطلقا - اعم از آنکه کودک پسربچه باشد یا دختر بچه - و زنی که پرستار دختر بچه میباشد اختلاف است. 8
به نظر مشهور فقها ازدواج مرد با قابلهاش) ماما (که پرستاریِ وی در دوران کودکی را نیز بر عهده داشته مکروه است. برخی قائل به حرمت آن شدهاند. 9
1. وسائل الشیعة 457 /11 و 2 294 /16. المعتبر 3 331 /1. منیة السائل/ 120؛ صراط النجاة 4 355 /1. البیان/ 5 243-242. جامعالمقاصد 6 264 /3. مجمع المسائل 7 497 /1. تحریر الوسیلة 8 442 /1. جواهر الکلام 136 - 135 /30. 9 235 - 231 /6.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 252
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «پرستاری» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه پرستاری به زیرصفحه پرستاری/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.