عملکردها

وضع حروف

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

وضع حروف : موضوعٌ له حروف

وضع حروف، قرار دادن الفاظ حروف برای معانی حرفی است، مانند: حرف ' مِن ' که برای ابتدا در جمله ' سرت من البصره ' (یعنی ابتدای سیر، که شهر بصره می‌باشد) وضع شده است.

در این که حروف برای چه معنایی وضع شده است، دیدگاه‌های متعددی وجود دارد، از جمله:

1. مرحوم ' آخوند خراسانی ' معتقد است: موضوع له حروف با موضوع له اسمایی که هم سنخ آنها می‌باشد، یکی است و تفاوت در چگونگی استعمال است؛ به این معنا که در اسما، معنا را به تنهایی اراده می‌کنند و در حروف، معنا را غیرمستقل و آلی لحاظ می‌کنند. [۱]

2. گروهی برآنند که حروف برای هیچ معنایی وضع نشده است، بلکه صرفا ًیک سلسله نشانه‌ها است که بر کیفیت و خصوصیتی در مدخول خود دلالت می‌کند (2) ، مانند: علامت رفع که بر فاعل بودن زید در جمله ' ضرب زید '، دلالت می‌کند، ولی معنایی را افاده نمی‌کند.

3. مشهور متأخران اصولی معتقدند موضوع له حروف با موضوع له اسمای هم سنخ خودشان کاملاً متباین است و در اصل ذات و حقیقت از یکدیگر جدا هستند؛ به این معنا که اسما، برای معناهایی که ذاتاً استقلال دارند، وضع شده است؛ به خلاف حروف. (3)

4. مرحوم ' محقق نائینی ' معتقد است معانی حروف، معانی ایجادی است و به وسیله آنها، بین اجزای کلام پیوند ایجاد می‌شود. [۲]

5. ' شهید صدر ' معتقد است حروف برای مصداق ربط در کلام وضع شده است نه مفهوم آنها.

پانوشت

  1. کفایة الاصول : صفحه 27
  2. فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 50

منابع

  1. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 2
  2. اصول الفقه جلد 1 : صفحه (23-24)3
  3. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (83-84)
  4. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 28
  5. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 21
  6. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 46
  7. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 39
  8. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 80
  9. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 68
  10. انوار الاصول جلد 1 : صفحه 45
  11. انوار الاصول جلد 1 : صفحه 43
  12. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 1 : صفحه 37
  13. تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه 86
  14. الاصول جلد 1 : صفحه (21-22)
  15. سیری کامل در اصول فقه جلد 2 : صفحه 554
  16. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «وضع حروف» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

وضع ادوات، وضع حرف

اعم

وضع مفردات

وابسته

اشتراط واضع، حروف ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وضع حروف به زیرصفحه وضع حروف/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 14، 15، 21، 23، 26، 28، 31
  • اصول الاستنباط : صفحه 56
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 12، (23-24)، 25
  • الاصول جلد 1 : صفحه (21-22)
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 337، 342
  • المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 61، 73، 74، 77
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 111
  • انوار الاصول جلد 1 : صفحه 43، 45، 46، 58
  • بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 246، 249، 251، 252، 256، 338، 339، 340، 341، 343، 346، 348
  • تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه 86
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 34
  • تقریرات اصول : صفحه 34
  • تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 27، 28
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 22، 23
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه (83-84)
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 65، (67-68)، 70
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 2 : صفحه 554
  • شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 39، 46
  • فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 33، 54، 58
  • فوائد الاصول جلد 1,2 : صفحه 5، 50
  • فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 50
  • کفایة الاصول : صفحه 25، 26، 27، 61
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 59، 62، 82
  • مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 68، 80
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 87، 89، 94، 109، 111، 112، 114، 117، 120، 121، 151، 152
  • منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 138
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 1 : صفحه 37
  • نهایة الاصول : صفحه 21، 22
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 38، 39، 44، 53