عملکردها

نسخ به بدل اخف ( علوم قرآنی )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

نسخ به بدل اخف ( علوم قرآنی ) : نسخ یک حکم از راه جایگزینی حکم آسان‌تر

هر گاه حکمی به سبب حکمی سبک‌تر و آسان‌تر نسخ شود «نسخ به بدل اخفّ» خواهد بود؛ مانند حرمت خوردن و آشامیدن و آمیزش در شب ماه مبارک رمضان که با آیه 187 سوره بقره نسخ و به حلیت تبدیل شد: «أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَةَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَی نِسَآئِکُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ… فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ… وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ»؛ 'در شبهای روزه همخوابگی با زنانتان بر شما حلال گردیده است آنان برای شما لباسی هستند و شما برای آنان لباسی هستید… اپس اکنون (در شبهای ماه رمضان می‏توانید) با آنان همخوابگی کنید… و بخورید و بیاشامید تا رشته سپید بامداد از رشته سیاه (شب) بر شما نمودار شود' (بقره// 187) .

معتقدان به نسخ، در جواز عقلی و وقوع این گونه نسخ اختلافی ندارند.

منابع

  1. صفوة الراسخ فی علم المنسوخ و الناسخ : صفحه 94
  2. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 239

اصطلاح‌نامه

اعم

نسخ به بدل ( علوم قرآنی )

وابسته

نسخ به بدل اثقل ( علوم قرآنی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نسخ به بدل اخف ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه نسخ به بدل اخف ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • صفوة الراسخ فی علم المنسوخ و الناسخ : صفحه 94
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 94
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 239