نسبت تام
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
نسبت تام : نسبت دارای معنای تامّ مستفاد از هیئت جمله تام
نسبت تام، مقابل نسبت ناقص بوده و مفید معنای تام است؛ یعنی گوینده پس از بیان آن، حق سکوت دارد.
نسبت تام به نظر مشهور علمای اصول ' موضوع له ' هیئت جمله تام می‌شود؛ به خلاف نسبت ناقص که ' موضوع له ' حروف و هیئت جمله ناقص می‌گردد.
تمامیت و نقصان از شئون نسبت در عالم ذهن به شمار می‌آید نه در عالم خارج، و نسبت در ذهن وقتی تام است که در ذهن وارد گردد و بین دو مفهوم ذهنی که تغایر دارند، ارتباط بر قرار کند که حاکی از ارتباط حقیقی آن دو در خارج باشد؛ برای مثال، در جمله ' زید ابیض '، بیاض زید، نسبتی تام است، زیرا میان صورت ذهنی زید و بیاض ارتباط بر قرار می‌کند؛ ارتباطی که بیان کننده اتحاد این دو در خارج بوده و معنایی تام را می‌رساند.
منابع
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 70
- منطق صوری : صفحه 66
- المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 123
- بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 308
- بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 268
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه نسبت تام به زیرصفحه نسبت تام/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.