عملکردها

مهادنه واجب

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مهادنه واجب : لزوم انعقاد قراداد صلح با کفار بر امام مسلمین

عقد مهادنه فی نفسه جایز است و مقصود از جواز، جواز بالمعنی الاعم است که تنها حرمت مهادنه از آن خارج می‏شود؛ لیکن به اعتقاد بعضی از فقها [۱] ، در بعضی شرایط، مهادنه واجب می‏شود، و آن در صورتی است که مسلمانان به آن احتیاج داشته باشند.

مواردی که به عنوان احتیاج ذکر شده عبارت است از:

1ـ امید به اسلام کافران در صورت صبر کردن و جنگ نکردن؛ [۲]

2ـ امید به یاری خواستن برای تحصیل قوت و قدرت مسلمانان و ضعف کافران. [۳]

در مقابل، عده‏ای دیگر از فقها، هیچ گاه ـ چه در ضعف و چه قوت مسلمانان ـ مهادنه را واجب نمی‏دانند [۴] ، بنابراین مقصود این عده از فقها از جواز مهادنه، جواز بالمعنی الاخص است.

دلیل این گروه از فقها عبارت است از:

1ـ آیه صد و یازده سوره توبه: « یقاتلون فی سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون؛ در راه خدا پیکار می‏کنند، می‏کشند و کشته می‏شوند. »؛

2ـ عمل امام حسین (ع) که جنگید تا به شهادت رسید؛

3ـ گروهی را که سول خدا (ص) به سوی هذیل فرستاد. این عده جنگیدند تا همه کشته شدند جز یک تن به نام خبیب که زنده ماند و اسیر گشت.

پانوشت

  1. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  2. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  3. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  4. تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 358

منابع

  1. جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 467
  2. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 332
  3. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 295
  4. مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 12

اصطلاح‌نامه

اعم

مهادنه، واجبات

وابسته

مهادنه جایز

منابع

  • تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 358
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 467
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 295
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 332
  • قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  • مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 12