مفسّران عرفانی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مفسّران عرفانی : مفسّران با گرایش به مباحث عرفانی
روش تفسیر عرفانی، سرلوحه کار شماری از مفسران قرار گرفته است. اسامی تعدادی از آنان به این شرح است:
1. ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن قشیری نیشابوری (376 - 465 ق) شافعی مذهب که تفسیر وی ~لطائف‌الاشارات~ نام دارد.
2. ابوالفضل رشیدالدین احمد بن ابی‌سعد میبدی (م 530 ق) از دانشمندان شافعی مذهب، و اهل «میبد» یزد و صاحب تفسیر ~کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار~ معروف به «تفسیر خواجه عبدالله انصاری» است. مؤلّف، سخنانی را که استادش خواجه عبدالله در تفسیر قرآن مجید از دیدگاه عارفان گفته، اساس تفسیر خود قرار داده است.
3. ابوبکر محمد بن علی بن محمد، معروف به محیی‌الدین بن عربی (560 - 638 ق) از دانشمندان مالکی مذهب، آثار متعددی از وی به یادگار مانده است. اثر تفسیری وی ~رحمة من الرحمن فی تفسیر و إشارات القرآن~ نام دارد. این تفسیر از آثار و تألیفات ابن‌عربی گردآوری شده و در واقع تفسیر ملاّ عبدالرزاق کاشانی است.
4. سلطان‌محمد بن حیدر محمد بن سلطان محمد جنابزی (1251 - 1327 ق) از مفسّران صوفی مسلک شیعه و از اهالی گناباد خراسان که در بیدخت از روستاهای گناباد مدفون است. تفسیر وی به نام ~بیان‌السعادة فی مقامات العبادة~ شهرت دارد.
5. بانو سیده نصرت بنت محمدعلی امین، معروف به بانوی اصفهانی (1313 - 1403ق) از معدود بانوان مفسّر قرآن و از دانشمندان شیعه امامیه است. تفسیر ایشان به ~مخزن‌العرفان فی تفسیر القرآن~ شهرت دارد.
نیز ر.ک:تفاسیر عرفانی.
منابع
- التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 2 : صفحه 540
- آشنایی با تفاسیر قرآن : صفحه (92-97)
- آشنایی با تفاسیر قرآن : صفحه 60
- آشنایی با تفاسیر قرآن : صفحه 58
- آشنایی با تفاسیر قرآن : صفحه 48
- آشنایی با تفاسیر قرآن : صفحه 22
- مناهج المفسرین : صفحه 227
- المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 629
- المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 603
- المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 588
- المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 213