مصالح مرسله ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مصالح مرسله ( اصول فقه ) : امور حافظ مقاصد مهم شرع، و فاقد نصّ شرعی بر اعتبار آن
مصالح مرسله، از مصادری است که نزد بعضی از مذاهب اهل سنت برای استنباط احکام شرعی پذیرفته شده است.
مصالح، جمع مصلحت و در لغت به معنای جلب منفعت یا دفع ضرر است، و در اصطلاح، به معنای محافظت از مقاصد شارع میآید.
از مهم ترین مقاصد شارع و شریعت، حفظ دین، نفس، عقل، نسل و مال انسانها است.
هر چیزی که سبب حفظ این مقاصد شود مصلحت و هرچه سبب از بین رفتن آنها گردد، مفسده است.
اما مرسله در لغت به معنای غیر مقید آمده است، زیرا ارسال، ضد تقیید است و در معنای اصطلاحی آن اختلاف میباشد؛ برخی میگویند: معنای مرسله این است که این مصلحت بر اساس هیچ نصی از نصوص شرع نبوده است؛ یعنی هیچ دلیل شرعی بر اعتبار آن اقامه نشده و تنها عقل این مصلحت را تشخیص میدهد.
بر اساس این دیدگاه، مصلحت مرسله آن است که عقل آن را برای حفظ مقاصد شرع لازم میبیند.
برخی دیگر گفتهاند: ارسال یعنی این که هیچ نص خاصی بر اعتبار آن اقامه نشده است، بلکه اصول و قواعد کلی شاهد بر اعتبار آن میباشد؛ بنابراین، مصالح مرسله مصالحی است که عقل آنها را بر اساس اصول و قواعد کلی شرعی برای حفظ مقاصد شرع لازم میبیند و هیچ نص خاصی بر اعتبار آن وجود ندارد.
منابع
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 381
- الجامع لمسائل اصول الفقه : صفحه 286
- الوجیز فی اصول الفقه : صفحه 71
- مبادی فقه و اصول : صفحه 239
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 536
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 329
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 104
- المدخل الی التشریع الاسلامی : صفحه 209
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 756
- قوانین الاصول : صفحه 292
- اصول الفقه : صفحه 259
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 186
- تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 23
- اصول الفقه : صفحه 356
- اصول فقه : صفحه 283
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «مصالح مرسله ( اصول فقه )» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه مصالح مرسله ( اصول فقه ) به زیرصفحه مصالح مرسله ( اصول فقه )/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 756
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 186
- اصول الفقه : صفحه 259
- اصول الفقه : صفحه 356
- اصول فقه : صفحه 283
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 104
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 381
- الجامع لمسائل اصول الفقه : صفحه 286
- المدخل الی التشریع الاسلامی : صفحه 209
- الوجیز فی اصول الفقه : صفحه 71
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 536، 537
- تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 23
- قوانین الاصول : صفحه 292
- مبادی فقه و اصول : صفحه 239
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 329