مساوات (ادبیات)
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مساوات (ادبیات) : ادای مقصود با الفاظ مساویِ عبارات متعارف
از انواع اسلوب معانی، «مساوات» است که در مقابل «ایجاز» و «اطناب» قرار دارد. ایجاز، ادای مقصود به کمتر از عبارت متعارف، و اطناب، ادای مقصود به بیشتر از عبارت متعارف است.
سکاکی و برخی دیگر در باره وجود واسطه‌ای به نام مساوات میان ایجاز و اطناب گفته‌اند: مساوات واسطه میان ایجاز و اطناب است؛ ولی نه مذموم است و نه ممدوح؛ زیرا مساوات کلام متعارفی است مانند آن‌چه از عامه مردم صادر می‌شود که در مقام بلاغت نیستند.
ابن‌اثیر و عده‌ای گفته‌اند: میان ایجاز و اطناب واسطه‌ای نیست؛ زیرا ایجاز، ادای مقصود با لفظ غیر زائد، و اطناب، ادای مقصود با لفظ زائد است.
برخی برای مساوات، این آیه را مثال آورده‌اند: «وَلَا یَحِیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ...» (فاطر// 43).
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (179-181)
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 958
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 557
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 444
- اعجاز القرآن : صفحه 89
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه (572-577)
- در قلمرو بلاغت : صفحه 721
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 237
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مساوات (ادبیات) به زیرصفحه مساوات (ادبیات)/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اعجاز القرآن : صفحه 89
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (179-181)، 284
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 16
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه (572-577)
- در قلمرو بلاغت : صفحه 721
- عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 163
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 237
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 444، 557، 958
- معترک الأقران فی اعجاز القرآن : صفحه 222