عملکردها

مراتب امر و نهی

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

مراتب: انکار به قلب با اعراض و ابراز ناخشنودی از عمل، انکار به زبان و انکار به دست، مراتب امر به معروف و نهی از منکر است. در این مراتب باید به ترتیب و تدریج از مرتبه ساده و ملایم تر به مرتبه شدیدتر پیش رفت. از این رو، اگر با زبان می‌توان از منکر، بازداشت، با دست جایز نیست. 7

اگر دفع منکر توقّف بر اتلاف مال دیگری باشد، در صورت نابود کردن آن، ناهی ضامن نیست مانند آلات لهو (--» آلات لهو) و آلات قمار 8 (--» آلات قمار) ، لیکن چنانچه ناهی در جلوگیری از منکر، از حدّ لازم و ضروری تجاوز کند و منجرّ به وارد آمدن خسارت به طرف گردد، ضامن است. 9 به قول مشهور، اگر باز داشتن از منکر متوقّف بر قتل یا مجروح کردن باشد، مشروط به اذن امام یا مأذون از سوی او است.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 660

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام امر و نهی، مراتب عبادت ( فقه )

اخص

مراتب امر و نهی زبانی، مراتب امر و نهی قلبی، مراتب امر و نهی یدی

وابسته

امر به معروف و نهی از منکر ( فقه )

منابع

  • الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 47
  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 2 : صفحه (416-417)
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 6 : صفحه 250
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 5 : صفحه 140
  • ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 1 : صفحه 398
  • تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه (476-480)
  • جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 5 : صفحه 407
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه (487-488)
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 374
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 31 : صفحه 188، (199-200)، 211، 216، 232
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 9 : صفحه 10، 14، 55، 63، 67، 105، 165، 198، 220، 268
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 343
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 659، 660
  • فقه الامام جعفرالصادق جلد 2 : صفحه 284
  • فقه الصادق (ع) جلد 13 : صفحه 272
  • کشف الرموز فی شرح المختصر النافع جلد 1 : صفحه 432
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 7 : صفحه 538
  • مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 4 : صفحه 474
  • منهاج الصالحین جلد 1 : صفحه 375، 418
  • مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 223، 224
  • گنجینه آرای فقهی - قضایی : صفحه 13775