مادر جانشین
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
احکام نسب و محرمیت نوزاد حاصل از رحم اجاره‌ای
س: بر فرض جواز باروری مصنوعی زن با اسپرم غیر شوهر، پدر بچه کیست؟ شوهر یا فرد صاحب اسپرم؟ و بر فرض اگر صاحب اسپرم پدر تلقی شود و فرزند نیز دختر باشد، آیا شوهر زن به این دختر محرم است؟ در صورتی که پسر باشد آیا زن به این پسر محرم است؟
ج) پدر او فرد صاحب اسپرم است ـ در صورتی که عمل زناشویی بین زن و شوهر انجام شده این دختر ربیبه او محسوب شده و به او محرم می‌باشد ـ در فرض مذکور که تخمک از زن است به او محرم می‌باشد.
رحم اجاره‌ای
رحم بانویی به هر علت قادر به نگاهداری جنین نیست و سقط می‌کند. با آمیزش نطفه‌ی وی و شوهرش در آزمایشگاه و انتقال جنین به رحم زن دیگر که به اصطلاح مادر جانشین و یا مادر قائم مقام نامیده می‌شود، بچه رشد می‌کند و به موقع متولد می‌شود و برابر قرارداد مزد معینی به مادر جانشین داده می‌شود تا کودک تحویل زن و شوهر گردد:
س?: آیا این امر می‌تواند جایز باشد؟
ج) این عمل فی حد نفسه منعی ندارد و باید از لمس و نظر حرام اجتناب شود وگرفتن اجرت برای رحم مستاجره منعی ندارد.
س?: اگر این عمل چه جایز باشد و یا نه، به هر حال انجام بگیرد و با وجود اینکه، این کودک در رحم مادر جانشین بزرگ شده است، اما دارای صفات ارثی زن اول می‌باشد. با توجه به آیه دوم سوره مبارکه ی مجادله به کدام یک از این دو زن تعلق دارد و وارث کدام یک از آنهاست؟
ج) بچه ملحق به صاحب اسپرم وتخمک می‌باشد و در زمینه احکام شرعی نسبت به رحم اجاره‌ای احتیاط رعایت شود البته اگر این زن با رعایت شرایط رضاع به بچه شیر دهد محرمیت حاصل می‌شود.
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مادر جانشین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: