قیاس طرد ( خاص )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قیاس طرد ( خاص ) : قیاس بنا شده بر اساس وصف طردی
قیاس طرد (خاص) ، قیاسی است که بر اساس وصف طردی بنا شده است، و طرد، علتی است که نسبت به وصف مناسب بودن آن و یا وصف شبهی (مستلزم مناسب) بودن آن علم وجود ندارد، اما وصفی است که همواره همراه حکم است (نقضی برای آن نیست) .
توضیح:
اگر وصف مناسبی جامع میان اصل و فرع باشد لازمه اش آن است که اصل و فرع در نفس علت شریک باشند، و اگر وصف شبهی جامع باشد، اصل و فرع در چیزی که لازمه علت است با هم اشتراک دارند. اما در جایی که علت حکم نه وصف مناسب است و نه وصف شبهی، بلکه وصفی است که همیشه همراه حکم وجود دارد، به آن وصف طردی، و به قیاسی که جامع آن وصف طردی است قیاس طرد (خاص) می‌گویند، مثل انتشار بوی تند که همراه خمر مسکر وجود دارد.
قیاس طرد نزد بیشتر اصولیون ارزش و اعتباری ندارد، حتی کسانی که قیاس شبه را حجت می‌دانند، از قیاس طرد روی گردان هستند.
منابع
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 221
- المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 2 : صفحه 310
- دانشنامه حقوقی جلد 2 : صفحه 493
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه (661-662)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قیاس طرد ( خاص ) به زیرصفحه قیاس طرد ( خاص )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.