قیاس شبه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قیاس شبه : قیاس دارای ' فرعِ ' قابل مقایسه با چند ' اصل '
قیاس شبه، قیاسی است که فرع آن، برای قیاس شدن با دو یا چند اصل صلاحیت داشته و بین آنها مردد است؛ یعنی به هر اصلی از یک نظر شباهت دارد. در این گونه موارد، مجتهد فرع را به اصلی که شباهت بیشتری به آن دارد، ملحق می‌سازد؛ برای مثال، شراب گرفته شده از ' نی ' را هم می‌توان به خمر قیاس نمود، از این نظر که احیاناً مست کننده نیز هست، و هم می‌توان به نوشیدنی‌های مباح دیگر قیاس نمود، چون در طبیعت آن مست کنندگی وجود ندارد.
نکته:
یکی از راه‌های اثبات علت در قیاس، روشی است که از آن به ' شبه ' تعبیر کرده‌اند و قیاسی که این گونه صورت می‌گیرد ' قیاس شبه ' نامیده می‌شود.
بیشتر فقهای عامه ' قیاس شبه ' را حجت ندانسته و از آن احتراز می‌کنند [۱].
پانوشت
منابع
- دانشنامه حقوقی جلد 2 : صفحه 491
- اصول الفقه جلد 4 : صفحه 102
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 205
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 306
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «قیاس شبه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قیاس شبه به زیرصفحه قیاس شبه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الفقه جلد 4 : صفحه 102
- اصول الفقه : صفحه 232
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 257
- اللمع فی اصول الفقه : صفحه 289
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 202، 205
- المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 2 : صفحه 310
- دانشنامه حقوقی جلد 2 : صفحه 491
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 222
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 306