عملکردها

ضوابط شایع مکی و مدنی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ضوابط شایع مکی و مدنی : ویژگیهای غالب هر یک از آیات مکّی و مدنی

علاوه بر ضوابط و ویژگی‌های کلّی و قطعی آیات و سوره‌های مکّی و مدنی، برای شناخت آن‌ها ویژگی‌ها و ضوابط دیگری نیز وجود دارد که به طور غالب در سوره‌های مکّی یا مدنی یافت می‌شوند؛ از این رو، به این ضوابط و امتیازات، ویژگی‌های شایع و غیر قطعی می‌گویند.

این ضوابط در آیات مکّی عبارتند از:

1. کوتاه بودن آیات و سوره‌ها (ایجاز) و حرارت تعبیر و شدت لحن و کوبندگی صوتی.

2. دعوت به اصول اعتقادی مانند ایمان به خدا و معاد و وصف بهشت و دوزخ.

3. فراخواندن به اخلاق نیک و استمرار آن.

4. مجادله با مشرکان و تحقیر آرمان‌های آنان.

5. فراوانی سوگندها.

اما ویژگی‌ها و ضوابط شایع آیات و سوره‌های مدنی عبارتند از:

1. طولانی بودن اکثر سوره‌ها و آیات.

2. تفصیل براهین و ادله درباره حقایق دینی.

نیز ر.ک:ضوابط کلی مکی و مدنی.

منابع

  1. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (79-81)
  2. فی رحاب القرآن : صفحه 65
  3. شناخت قرآن : صفحه (296-297)
  4. مباحث فی علوم القرآن : صفحه (183-184)
  5. تاریخ قرآن : صفحه (606-608)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ضوابط شایع مکی و مدنی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ضوابط غیر قطعی مکی و مدنی، ضوابط غیر مطرد مکی و مدنی

اعم

ضوابط قیاسی مکی و مدنی

وابسته

ضوابط کلی مکی و مدنی

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن : صفحه 77، 79
  • تاریخ قرآن : صفحه (606-608)
  • شناخت قرآن : صفحه (296-297)
  • فی رحاب القرآن : صفحه 65
  • قرآن پژوهی (هفتادبحث وتحقیق قرآنی) : صفحه 65
  • مباحث فی علوم القرآن : صفحه (183-184)
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (79-81)