عملکردها

سوره هُمَزه

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

سوره هُمَزه : یکصد و چهارمین سوره قرآن

«هُمَزَه» صیغه مبالغه از ریشه «همز» به معنای عیب‌جویی و سخن‌چینی است. «لُمَزَه» نیز صیغه مبالغه از ریشه «لمز» به معنای تمسخر و غیبت‌کردن است. چون این سوره با همین دو واژه «همزة» و «لمزة» و با تهدید و هشدار به عیب‌جویان، غیبت‌کنندگان، مسخره‌گران و سخن‌چینان آغاز شده، به نام «همزة» و «لمزة» نامگذاری شده است.

این سوره تهدید شدیدی است به کسانی که عاشق جمع مالند، و می‏خواهند با مال بیش تر خود بر سر و گردن مردم سوار شوند، و بر آنان کبریایی بفروشند، و به همین جهت از مردم عیب‏هایی می‏گیرند که عیب نیست.

ویژگی‌های سوره همزه:

1. نُه آیه، 33 کلمه 130 یا 134 حرف دارد.

2. در ترتیب نزول، سی و دومین و در کتاب خدا یکصد و چهارمین سوره است.

3. پس از سوره قیامت و پیش از سوره مرسلات در مکه و پیش از هجرت نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد.

4. از نظر کمّیّت از سوره‌های مفصل و از نوع قصار آن شمرده شده است.

5. گفته‌اند در این سوره نسخی نیست.

مطالب سوره:

1. هشدار و توبیخ عیب‌جویان، سخن‌چینان، غیبت‌کنندگان و مسخره‌گران؛ 2. هشدار و تهدید به ثروت‌اندوزان و محتکران.

منابع

  1. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 543
  2. شناخت سوره های قرآن : صفحه 595
  3. تاریخ قرآن : صفحه 590
  4. تفسیر نمونه جلد 27 : صفحه 305
  5. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
  6. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره هُمَزه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 104، سوره صد و چهارم قرآن، سوره لُمزه، سوره همزه ( علوم قرآنی )

اعم

سوره های قرآن

اخص

آیه 001 هُمَزه، آیه 006 هُمَزه، آیه 008 هُمَزه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره هُمَزه به زیرصفحه سوره هُمَزه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 297
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136، 144
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 204
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 543
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 208، 291، 296
  • تاریخ قرآن : صفحه 590
  • تفسیر نمونه جلد 27 : صفحه 305
  • جواهر القرآن : صفحه 209
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 595
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
  • لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 216
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 149