سوره منافقون
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره منافقون : شصت و سومین سوره قرآن
«منافق» به معنای دوچهره است. این سوره به تشریح اخلاق و شیوههای منافقان و ویژگیهای روانی آنان و نیز توطئهها و دروغ پردازی های ایشان پرداخته، از آنها به «دشمنانی سرسخت» تعبیر کرده و مسلمانان را از آنها برحذر داشته است؛ به این دلیل و به دلیل ذکر واژه «منافقون» در آیه اول، چنین نامی را برای سوره برگزیدهاند. این سوره در مدینه نازل شده است.
ویژگیهای سوره منافقون:
1. یازده آیه، 180 کلمه و 766 یا 776 حرف دارد.
2. در ترتیب نزول، یکصد و چهارمین و در مصحف شریف شصت و سومین سوره قرآن است.
3. پس از سوره حج و پیش از سوره مجادله در مدینه پس از هجرت نازل شد و هیچ آیه مکی ندارد.
4. از نظر کمّیّت از سورههای مفصّل و از نوع طوال آن و شامل بخشی از یک حزب قرآن است.
5. دومین سوره از سُوَر زمانیه است که با کلمه «إذا» آغاز میشود.
6. آیه منسوخ ندارد؛ امّا یک آیه ناسخ در آن هست.
مهمترین موضوعات این سوره:
1. نشانههای منافقان؛ 2. مراقبت دائم و کنترل توطئههای منافقان؛ 3. عوامل غفلت از یاد خدا؛ 4. انفاق در راه خدا.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 278
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 317
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194
- تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 141
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 465
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «سوره منافقون» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه سوره منافقون به زیرصفحه سوره منافقون/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 32
- اسباب النزول : صفحه 287
- اسلام و هنر : صفحه 205
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 48
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 251
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 137، 144
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 278
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 465
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 205، 290، 295
- تاریخ قرآن : صفحه 588
- تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 141
- جواهر القرآن : صفحه 202
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 317
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 146