عملکردها

سوره مطففین

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سوره مطففین : هشتاد و سومین سوره قرآن

«مطفّفین» صیغه اسم فاعل از مصدر «تطفیف» و از ریشه «طف»، و در لغت به معنای کناره چیزی است که شامل همه آن چیز نمی‌شود؛ لذا به یک چیز ناقص و سبک «طف» یا «طفیف» می‌گویند. «تطفیف» به معنای کم و ناقص کردن حق کسی (کم فروشی) نیز به کار رفته است. مراد از «مطفّفین» در این سوره، مبتلایان به عمل ناپسند کم‌فروشی در معاملات هستند.

این سوره با نکوهش و تهدید اهل تطفیف و کم‏فروشی در کیل و وزن آغاز شده و کم‏فروشان را تهدید می‏کند نظم اقتصادی جامعه را برهم نزنند که در یوم عظیم که روز قیامت است برای جزا مبعوث می‏شوند، و این مطلب را با تفصیل جریانی که در آن روز بر سر فجار و ابرار می‏آید خاتمه می‏دهد. چون این سوره با واژه «مطفّفین» و تهدید و هشدار به آنان آغاز گشته، به نام «مطفّفین» خوانده شده است. مطفّفین آخرین سوره‌ای است که در مکه و در واقع در سفر هجرت پیامبر (ص) پیش از رسیدن به مدینه نازل شد.

ویژگی‌های سوره مطفّفین:

1. دارای 36 آیه، 169 یا 177 کلمه و 751 یا 830 حرف است.

2. در ترتیب نزول، هشتاد و ششمین و در کتاب خدا هشتاد و سومین سوره است.

3. پس از سوره عنکبوت و پیش از سوره بقره، و پیش از هجرت در مکه نازل شده و هیچ آیه مدنی ندارد.

4. از سوره‌های مفصّل و از نوع طوال به شمار می‌آید.

5. گفته‌اند در این سوره نسخی نیست.

مطالب مهم سوره:

1. تهدید و هشدار به کم‌فروشان؛ 2. ترسیم سرنوشت نیکان و مجرمان در قیامت.

منابع

  1. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 230
  2. تاریخ قرآن : صفحه 581
  3. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194
  4. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  5. شناخت سوره های قرآن : صفحه 519
  6. تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 239
  7. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 506

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره مطففین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 083، سوره تطفیف، سوره هشتاد و سوم قرآن

اعم

سوره های قرآن

اخص

آیه 001 مطففین، آیه 002 مطففین، آیه 003 مطففین، آیه 004 مطففین، آیه 007 مطففین، آیه 012 مطففین، آیه 014 مطففین، آیه 015 مطففین، آیه018 مطففین

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره مطففین به زیرصفحه سوره مطففین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با سوره ها : صفحه 41
  • اسباب النزول : صفحه 298
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 54
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 54
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 292
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193، 194
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 250
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 137، 143، 223
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 245
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 230
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 506
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 207، 291، 296
  • تاریخ قرآن : صفحه 581، 589
  • تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 239
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 519
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148