سوره قیامت ( سوره 75 )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره قیامت ( سوره 75 ) : هفتاد و پنجمین سوره قرآن
«قیامت» نام رستاخیز عمومی (معاد) است؛ روزی که همه از گورها برخاسته، به سوی محشر و سرنوشت ابدی خویش در بهشت یا دوزخ رهسپار می‌شوند. در نخستین آیه این سوره به قیامت سوگند یاد شده است و آن روز را به بشر یادآوری می‌کند. نام سوره نیز از همین آیه گرفته شده است.
مطالب این سوره پیرامون مساله قیامت کبری دور میزند، نخست از وقوع روز قیامت خبر میدهد، و در مرحله دوم آن روز را یک بار با ذکر چند نشانه، و بار دیگر با اجمالی از سرگذشت انسان در آن روز توصیف می‌کند، و خبر میدهد که اولین قدم در سیر به سوی قیامت، مرگ است، و در مرحله سوم سوره را با استدلال بر قدرت خدای تعالی بر اعاده عالم ختم نموده، اثبات می‌کند همانطور که خدای تعالی بر خلقت نخستین عالم قادر بود، همچنین بر خلقت بار دوم آن، که همان قیامت است قادر است.
گفته شده: این سوره به شهادت سیاق آیاتش در مکه نازل شده است.
ویژگی‌های سوره قیامت:
1. چهل آیه به عدد کوفی، 39 آیه به عدد دیگر مکتب‌ها، 164 یا 199 کلمه و 652 یا 675 حرف دارد.
2. در ترتیب نزول، سی و یکمین و در قرآن کریم هفتاد و پنجمین سوره است.
3. پس از سوره قارعه و پیش از سوره هُمَزه، پیش از هجرت در مکه نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد.
4. از نظر حجم، از سوره‌های مفصّل و از گروه طوال آن به شمار می‌آید که بخشی از یک حزب قرآن را در برگرفته است.
5. یازدهمین سوره دارای سوگند است.
6. گفته شده آیه 16 این سوره با آیه 6 سوره أعلی نسخ شده است.
موضوعات سوره:
1. بیان حوادث پایان این جهان (اَشراط الساعة) ؛ 2. حال نیکوکاران و بدکاران در قیامت؛ 3. لحظات پراضطراب مرگ؛ 4. هدف از آفرینش و رابطه آن با معاد؛ 5. زنده شدن مردگان در قیامت.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 103
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-42)
- تاریخ قرآن : صفحه 589
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- تفسیر نمونه جلد 25 : صفحه 269
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 490
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 488
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «سوره قیامت ( سوره 75 )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- آیه 001 قیامت، آیه 003 قیامت، آیه 004 قیامت، آیه 009 قیامت، آیه 014 قیامت، آیه 015 قیامت، آیه 016 قیامت، آیه 017 قیامت، آیه 018 قیامت ( علوم قرآنی )، آیه 022 قیامت، آیه 023 قیامت، آیه 026 قیامت، آیه 030 قیامت، آیه 031 قیامت، آیه 034 قیامت، آیه 035 قیامت، آیه 040 قیامت
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره قیامت ( سوره 75 ) به زیرصفحه سوره قیامت ( سوره 75 )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 37
- اسلام و هنر : صفحه 206
- اعجاز قرآن : صفحه 589
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-42)
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 51
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 51
- الاتقان فی علوم القرآن : صفحه 1، 407
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 51، 136، 142
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 245، 374
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 103
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 490
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 206، 290، 295
- تاریخ قرآن : صفحه 589
- تفسیر نمونه جلد 25 : صفحه 269
- جواهر القرآن : صفحه 143
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 488
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 147