سوره قریش ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره قریش ( علوم قرآنی ) : یکصد و ششمین سوره قرآن
این سوره در ارتباط با سوره فیل است که دشمنان حبشی مهاجم به کعبه نابود شدند و این کار برای خاطرجمعی و ایمنی قریش در کوچ‌های تابستانی و زمستانی انجام گرفت. چون این سوره با «لِإِیلَافِ قُرَیْشٍ» آغاز شده و به شرح کوچ تابستانی و زمستانی قریش و یادآوری نعمت‌های خداوند به آنان پرداخته، به سوره «قریش» نامگذاری شده است.
این سوره بر قریش منت میگذارد که خدای تعالی با این دفاعی که از مکه کرد شما را در انظار، مورد احترام قرار داد تا بتوانید با امنیت کامل بدون این که راهزنان متعرض شما شوند، کوچ تابستانی و زمستانی خود را به منظور تجارت انجام دهید، آن گاه به توحید و عبادت رب بیت دعوتشان میکند.
ویژگی‌های سوره قریش:
1. چهار آیه به عدد اکثر مکتب‌های تفسیری از جمله عدد کوفی، پنج آیه به عدد حجازی، هفده یا نوزده کلمه و 73 یا 93 حرف دارد.
2. در ترتیب نزول، بیست و نهمین و در مصحف شریف یکصد و ششمین سوره است.
3. پس از سوره تین و پیش از سوره قارعه در مکه و پیش از هجرت نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد.
4. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصّل و از نوع قصار آن قلمداد می‌شود.
5. برخی بر این باورند از نظر فقهی، در قرائت نماز، این سوره با سوره فیل یک سوره به شمار می‌آید؛ یعنی این دو سوره باید با هم خوانده شوند.
بعضی از اهل سنت گفتهاند سوره' فیل' و' ایلاف' یک سورهاند، هم چنان که نظیر این سخن را در باره دو سوره' ضحی' و' ألم نشرح' گفتهاند، چون بینشان ارتباطی وجود دارد، و این نظریه را به مشهور در بین شیعه نسبت دادهاند؛ ولی برخی مفسران همچون علامه طباطبایی معتقدند دلیلی که بر آن استناد کردهاند، وحدت را نمیرساند.
6. نسخی در آن واقع نشده است.
نیز ر.ک:اسامی سوره قریش.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 364
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 545
- تاریخ قرآن : صفحه 591
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- تفسیر نمونه جلد 27 : صفحه 345
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 603
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 215
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «سوره قریش ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره قریش ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه سوره قریش ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 51
- اسباب النزول : صفحه 306
- اسلام و هنر : صفحه 208
- اعجاز قرآن : صفحه 591
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 56
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 56
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136، 142
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 364
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 545
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 208، 291، 296
- تاریخ قرآن : صفحه 591
- تفسیر نمونه جلد 27 : صفحه 345
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 603
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 215
- لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 216
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 150