سوره فرقان
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره فرقان : بیست و پنجمین سوره قرآن
نام سوره از واژه «فرقان» (به معنای جداکننده) در آیه اول گرفته شده است. «فرقان»، همچنین یکی از نامهای قرآن است؛ به این اعتبار که این کتاب، جداکننده حق از باطل و هدایت از گمراهی است.
این سوره برای تقویت روحی پیامبر (ص) در تبلیغ مکتب و استقامت در رویارویی با مشرکان و عناد و لجاجت آنها نازل شد. غرض این سوره بیان این حقیقت است که دعوت رسول خدا (ص) دعوتی است حق، و ناشی از رسالتی از جانب خدای تعالی، و کتابی نازل شده از ناحیه او، و نیز در این سوره چند نوبت پشت سر هم ایرادهایی که کفار بر نبوت آن جناب از ناحیه خدا، و بر نازل بودن کتابش از جانب خدا کردهاند، دفع شده است. و چون بیان این غرض مستلزم احتجاج بر مساله توحید و نفی شریک، و بیان پارهای از اوصاف قیامت، و صفات پسندیدهای از مؤمنین بود، لذا به این مسائل نیز پرداخته، ولی همه این بیانات را با لحن انذار و تخویف ایفاء نمود، نه تبشیر و تشویق.
گفته شده که این سوره به شهادت سیاق عمومی آیات آن در مکه نازل شده، بعضی از مفسرین سه آیات 68- 70 را استثناء کرده، گفتهاند در مدینه نازل شده است، و نیز گفته شده: همه سوره مدنی است، مگر سه آیه اول سوره.
ویژگیهای سوره فرقان:
1. این سوره دارای 77 آیه، 892 کلمه و 3733 حرف است.
2. در ترتیب نزول؛ چهل و دومین و در ترتیب قرآن بیست و پنجمین سوره است.
3. پس از سوره یس و پیش از سوره فاطر در مکه نازل شد؛ به جز آیات 68 تا70 که مدنی است.
4. از نظر کمیت از سورههای مثانی و شامل حدود یکچهارم از یک جزء قرآن است.
5. دو آیه منسوخ دارد.
مطاب مهم سوره:
1. نزول تدریجی قرآن و جهانی بودن آن؛ 2. توحید؛ 3. نبوت و شیوههای تبلیغ پیامبران (ع) ؛ 4. داستان موسی و هارون (ع) و برخی از اقوام گذشته، به طور اختصار؛ 5. اوصاف و ویژگیهای عبادالرحمان (بندگان ممتاز خداوند).
منابع
- جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 450
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 15 : صفحه 172
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 340
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)
- تاریخ قرآن : صفحه 585
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 266
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «سوره فرقان» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- آیه 001 فرقان ( علوم قرآنی )، آیه 002 فرقان، آیه 004 فرقان، آیه 005 فرقان، آیه 007 فرقان، آیه 008 فرقان، آیه 011 فرقان، آیه 013 فرقان، آیه 017 فرقان، آیه 020 فرقان، آیه 023 فرقان، آیه 027 فرقان، آیه 031 فرقان، آیه 032 فرقان، آیه 034 فرقان، آیه 036 فرقان، آیه 041 فرقان، آیه 043 فرقان، آیه 044 فرقان، آیه 045 فرقان، آیه 048 فرقان، آیه 052 فرقان، آیه 054 فرقان ( علوم قرآنی )، آیه 059 فرقان، آیه 063 فرقان، آیه 065 فرقان، آیه 066 فرقان، آیه 067 فرقان، آیه 068 فرقان، آیه 070 فرقان، آیه 074 فرقان، آیه 075 فرقان، آیه 10 فرقان، آیه 12 فرقان
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه سوره فرقان به زیرصفحه سوره فرقان/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 16
- اسلام و هنر : صفحه 202
- اعجاز قرآن : صفحه 585
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 33
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 33
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 275
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 15 : صفحه 172
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 340
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 202، 289، 294
- تاریخ قرآن : صفحه 585
- جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 450
- جواهر القرآن : صفحه 115، 185
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 266
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 143