سوره غاشیه ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره غاشیه ( علوم قرآنی ) : هشتاد و هشتمین سوره قرآن
«غاشیه» به معنای پوشاننده و فراگیرنده، یکی از نامهای روز قیامت است که در آیه نخست این سوره ذکر، و برای نام سوره انتخاب شده است. آن روز، فراگیرنده و احاطهکننده مردم از نظر هراس و وحشت و از نظر محاسبه و بررسی اعمال است.
سوره غاشیه سوره انذار و بشارت است به روز قیامت که بر مردم از هر سو احاطه پیدا میکند. در این سوره قیامت را با شرح حال مردم توصیف میکند از این جهت که به دو دسته تقسیم میشوند سعیدها و شقیها، و هر طائفهای در جایی که برایشان آماده شده مستقر میگردند؛ یکی در بهشت و دیگری در دوزخ. و رشته کلام بدینجا کشیده میشود که رسول خدا (ص) را دستور میدهد که مردم را تذکر دهد به اینکه مقام ربوبی چه فنونی از تدبیر در این عالم بکار برده، فنونی که هر یک دلالت دارد بر ربوبیت او برای همه عالم و برای خصوص ایشان، و اینکه بازگشت ایشان به سوی او و حسابرسی اعمالشان با او است. گفته شده: این سوره به شهادت سیاقی که آیاتش دارد در مکه نازل شده است.
ویژگیهای سوره غاشیه:
1. دارای 26 آیه، 72 یا 92 کلمه و 320، 331 یا 382 حرف است.
2. در ترتیب نزول، شصت و هشتمین و در مصحف شریف هشتاد و هشتمین سوره است.
3. پس از سوره ذاریات و پیش از سوره کهف و پیش از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد.
4. از نظر شمار آیات از سورههای مفصل و از نوع اوساط آن بهشمار میآید.
5. برخی گفتهاند آیه 22 این سوره- «لَّسْتَ عَلَیْهِم بِمُصَیْطِرٍ»- با «آیه سیف» نسخ شده است.
مهمترین مطالب سوره غاشیه:
1. رستاخیز و احوال و اوصاف آن روز؛ 2. بیان سرنوشت انسانهای نیک و بد و اشاره به چهرههای شاداب و افسرده آنان؛ 3. نشانههای توحید؛ 4. بیان مهمترین وظایف پیامبران (ع).
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 273
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 516
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 538
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 411
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
- تاریخ قرآن : صفحه 590
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «سوره غاشیه ( علوم قرآنی )» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- آیه 001 غاشیه، آیه 002 غاشیه، آیه 003 غاشیه، آیه 006 غاشیه، آیه 008 غاشیه، آیه 013 غاشیه، آیه 016 غاشیه، آیه 017 غاشیه ( علوم قرآنی )، آیه 025 غاشیه، آیه 026 غاشیه
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه سوره غاشیه ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه سوره غاشیه ( علوم قرآنی )/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 43
- اسلام و هنر : صفحه 207
- اعجاز قرآن : صفحه 590
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 55
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 55
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136، 142
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 273
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 516
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 207، 296
- تاریخ قرآن : صفحه 590
- تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 411
- جواهر القرآن : صفحه 145
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 538
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148