عملکردها

سوره سبأ

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سوره سبأ : سی و چهارمین سوره قرآن

«سبأ» نام قومی است که هم‌زمان با سلیمان می‌زیستند و حاکمشان یک زن (بلقیس) بود. آیه 15 به بعد این سوره بخشی از داستان آنان با سلیمان را بیان می‌کند. واژه «سبأ» دو بار در آیات 22 نمل و 15 همین سوره به کار رفته است؛ لذا سوره را «سبأ» نامیده‌اند. این سوره پیرامون اصول سه‏گانه اعتقادات، یعنی توحید و نبوت و قیامت بحث می‏کند. بعد از بیان آن‌ها کیفر کسانی را که منکر آنهایند، و یا القای شبهه در باره آن‌ها می‏کنند، بیان نموده، آن گاه از راه‏های مختلف آن شبهه‏ها را دفع می‏کند، یک بار از راه حکمت و موعظه، بار دیگر از راه مجادله. و از بین این سه اصل بیشتر به مساله قیامت اهتمام می‏ورزد، در اول کلام آن را ذکر می‏کند، و تا آخر سوره چند بار دیگر هم متعرض آن می‏شود؛ داستان حضرت داود (ع) نیز در این سوره نقل می‌شود.

ویژگی‌های سوره سبأ:

1. طبق قول مشهور و بر اساس عدد بیشتر مکاتب تفسیری 54 آیه، به عدد شامی 55 آیه، 883، 887 یا 880 کلمه و 4512 حرف دارد.

2. در ترتیب نزول، پنجاه و هشتمین و در مصحف شریف سی و چهارمین سوره است.

3. پس از سوره لقمان و پیش از سوره زمر در مکه نازل شد؛ جز آیات 6 و 7 که مدنی به‌شمار می‌آیند.

4. از سوره‌های مثانی و اندکی بیش از یک حزب است.

5. گفته‌اند یک آیه منسوخ دارد.

مطالب مهم سوره سبأ:

1. خلقت آسمان و زمین؛ 2. رستاخیز و مسئله ثواب و عقاب و ثبت اعمال؛ 3. نبوت و مسئله انذار و تبشیر؛ 4. توحید و صفات جلال و جمال؛ 5. بخش‌هایی از تاریخ حضرت داوود و حضرت سلیمان (ع) ؛ 6. داستان قوم سبأ و سرنوشت آنان.

منابع

  1. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 356
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 63
  3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 43
  4. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 41
  5. تاریخ قرآن : صفحه 586
  6. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  7. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
  8. تفسیر نمونه جلد 18 : صفحه 3
  9. شناخت سوره های قرآن : صفحه 305
  10. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 382

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره سبأ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 034، سوره حضرت داوود علیه السلام

اعم

سوره های قرآن، سُوَر حامدات

اخص

آیه 002 سبأ، آیه 005 سبأ، آیه 006 سبأ ( علوم قرآنی )، آیه 012 سبأ، آیه 013 سبأ، آیه 015 سبأ، آیه 016 سبأ، آیه 017 سبأ، آیه 018 سبأ، آیه 020 سبأ، آیه 023 سبأ، آیه 024 سبأ، آیه 031 سبأ، آیه 033 سبأ، آیه 034 سبأ، آیه 037 سبأ، آیه 042 سبأ، آیه 043 سبأ، آیه 044 سبأ، آیه 046 سبأ، آیه 050 سبأ، آیه 051 سبأ، آیه 079 سبأ، آیه 11 سبأ

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره سبأ به زیرصفحه سوره سبأ/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با سوره ها : صفحه 20
  • اعجاز قرآن : صفحه 5
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 41، 43، 63
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 37
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 277
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 136، 206
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 361
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 356
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 382
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 203، 289، 294
  • تاریخ قرآن : صفحه 586
  • تفسیر نمونه جلد 18 : صفحه 3
  • جواهر القرآن : صفحه 122، 191
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 305
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 144