سوره تحریم ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
سوره تحریم ( علوم قرآنی ) : شصت و ششمین سوره قرآن
خداوند در آیه اول این سوره از پیامبرش گله و شکوه می‌کند که چرا برای جلب رضایت بعضی از همسرانش، حلال خدا را بر خود حرام می‌کند؟ این خطاب آمیخته با عتاب و سرزنش در واقع سرزنش بعضی از زنان پیغمبر (ص) است که با رفتارشان باعث این واکنش پیامبر (ص) شدند. نقل شده است که موضوع، مربوط به روابط خانوادگی بوده است. در آیات بعدی با ذکری از قیامت و عذاب دوزخ و دعوت به توبه، به جهاد با کفار و منافقان و سختگیری با آنان فرمان می‌دهد و در پایان به عنوان نمونه‌ای از همسران ناشایست، از زن نوح و لوط یاد کرده و زن فرعون و حضرت مریم را الگوهای تعهد و ایمان و عفت معرفی می‌کند.
ویژگی‌های سوره تحریم:
1. دارای دوازده آیه، 240، 246 یا254 کلمه و 1060 یا 1160 حرف است.
2. در ترتیب نزول، یکصد و هفتمین سوره و پس از حجرات و پیش از تغابن فرود آمد و در قرآن کریم شصت و ششمین سوره است.
3. پس از هجرت در مدینه نازل شد و از سوره‌های مدنی به شمار می‌آید.
4. از نظر شمار آیات از سوره‌های مفصّل و در گروه طوال آن قرار می‌گیرد که حدود نیم حزب از قرآن را تشکیل می‌دهد.
5. این سوره از سُوَر مخاطبات است که با خطاب «یا أیّها النبیّ» آغاز می‌شود.
6. گفته‌اند تمام آیات این سوره، محکم بوده و نسخی در آن‌ها رخ نداده است.
چون این سوره با کلمه «لِمَ تُحَرِّم» آغاز شده، به نام «تحریم» خوانده شده است.
پیام‌های مهم این سوره:
1. بیان ماجرای توطئه برخی از همسران پیامبر (ص) ضد آن حضرت؛ 2. مراقبت در تعلیم و تربیت خانواده؛ 3. جهاد با کافران و منافقان؛ 4. توبه نصوح و آثار آن.
نیز ر.ک:اسامی سوره تحریم.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 329
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 195
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 66
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)
- تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 256
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 471
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 37
- تاریخ قرآن : صفحه 588
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 457
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «سوره تحریم ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- آیه 001 تحریم، آیه 003 تحریم، آیه 005 تحریم، آیه 008 تحریم، آیه 010 تحریم، آیه 011 تحریم، آیه 012 تحریم، آیه 11 تحریم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره تحریم ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه سوره تحریم ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با سوره ها : صفحه 33
- آموزش علوم قرآن جلد 1 : صفحه 195
- اعجاز قرآن : صفحه 588
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)، 66، 195
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193، 194
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 251
- التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (137-139)
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 329
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 471
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 205، (290-295)
- تاریخ قرآن : صفحه 588
- تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 256
- جواهر القرآن : صفحه 203
- شناخت سوره های قرآن : صفحه 457
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 37
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 147