عملکردها

سوره اَنعام ( سوره 6 )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

سوره اَنعام ( سوره 6 ) : ششمین سوره قرآن

«انعام» یعنی احشام و چهارپایان. خداوند در بخش‌هایی از آیات 136تا 144 عقاید و رسوم و سنت‌های جاهلی درباره گاو و گوسفند و شتر و بز و قربانی و گوشت آن را بیان کرده و خواسته است عقاید انحرافی آنان درباره این حیوانات را اصلاح کند. واژه «انعام» در این سوره بیش از هر سوره دیگر (شش بار) به کار رفته است. احکام و مسائل مربوط به چهارپایان طی پانزده آیه (136 - 150) به طور مشروح بیان شده است. با این نامگذاری، توجه انسان‌های متفکر را به جهان شگفت‌انگیز حیواناتی جلب می‌کند که منافع و برکات فراوانی برای بشر دارند؛ لذا به 'سوره انعام' نامگذاری شده است.

غرضی که این سوره در مقام ایفای آن است همان توحید خدای تعالی است، البته توحید به معنای اعم و این که برای انسان پروردگاری است که همو پروردگار تمام عالمیان است، از او است ابتدای هر چیز، و به سوی او است بازگشت و انتهای هر چیز، پروردگاری که به منظور بشارت بندگان و انذار آنان پیامبرانی فرستاد و در نتیجه بندگانش به سوی دین حق او هدایت شدند.

این است اجمال آن چیزی که این سوره در مقام اثبات آن است، زیرا بیش تر آیاتش به صورت استدلال برضد مشرکان و مخالفان توحید و نبوت و معاد است.

بدین سان، تلاش همیشگی قرآن برای اصلاح عقیده انسان به‌ویژه درباره الوهیت و عبودیت، در این سوره متجلی است و دراین راستا به مسائلی از قبیل توحید، نبوت، معاد، احتجاج با مشرکان و برخی وظایف شرعی و محرمات دینی نیز پرداخته است.

ویژگی‌های سوره انعام:

1. این سوره 165 آیه به عدد کوفی، 166 آیه به عدد بصری و شامی، 167 آیه به عدد حجازی، 3850 یا 3250 کلمه و 12254 یا 12240 حرف دارد.

2. در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره‌ است که پیش از سوره صافات و پس از سوره حِجر نازل شد و در مصحف شریف، ششمین سوره است.

3. از سور مکی است؛ به‌جز نُه آیه که در مدینه نازل شد. در برخی روایات آمده است که آیات سوره انعام یکجا و به طور مجموع نازل شد؛ در این صورت، همه آیات این سوره مکی است.

4. بر اساس ترتیب مصحف شریف ششمین سوره است.

5. از سُوَر جمعی‌النزول، مشیَّعة‌النزول و سبع طوال شمرده می‌شود.

6. چهارده آیه ناسخ و منسوخ دارد.

احکام فقهی بیان شده در این سوره:

1. حرمت گوشت میته؛ 2. حرمت خوردن خون؛ 3. حرمت گوشت حیوان ذبح شده بدون ذکر نام خدا؛ 4. حکم اضطرار (چیزهایی که مواقع اضطرار، خوردن آن‌ها مباح و حلال می‌شود) .

محتوا و مباحث مهم سوره انعام:

1. احکام انعام و چهارپایان؛ 2. توحید و صفات خدا؛ 3. وحی، نبوت و رسالت؛ 4. معاد، حشر و نشر، ثواب و عقاب؛ 5. داستان حضرت ابراهیم (ع) و مناظرات عقلی او با ملحدان؛ 6. توصیه‌های عقیدتی، اخلاقی، اجتماعی و….

منابع

  1. جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 439
  2. تاریخ قرآن : صفحه 583
  3. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
  4. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 43
  5. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193
  6. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 186
  7. تفسیر نمونه جلد 5 : صفحه 143
  8. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 7 : صفحه 5

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره اَنعام ( سوره 6 )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 006، سوره حجّت، سوره ششم قرآن

اعم

سوره های قرآن، سُوَر حامدات

اخص

آیه 001 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 002 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 003 انعام، آیه 005 انعام، آیه 006 انعام، آیه 007 انعام، آیه 008 انعام، آیه 009 انعام، آیه 013 انعام، آیه 015 انعام، آیه 019 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 023 انعام، آیه 024 انعام، آیه 025 انعام، آیه 026 انعام، آیه 027 انعام، آیه 028 انعام، آیه 029 انعام، آیه 030 انعام، آیه 031 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 033 انعام، آیه 034 انعام، آیه 035 انعام، آیه 037 انعام، آیه 038 انعام، آیه 039 انعام، آیه 040 انعام، آیه 041 انعام، آیه 042 انعام، آیه 046 انعام، آیه 051 انعام، آیه 052 انعام، آیه 053 انعام، آیه 054 انعام، آیه 055 انعام، آیه 057 انعام، آیه 059 انعام، آیه 062 انعام، آیه 065 انعام، آیه 066 انعام، آیه 068 انعام، آیه 069 انعام، آیه 074 انعام، آیه 075 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 076 انعام، آیه 078 انعام، آیه 079 انعام، آیه 080 انعام، آیه 082 انعام، آیه 083 انعام، آیه 084 انعام، آیه 091 انعام، آیه 093 انعام، آیه 094 انعام، آیه 095 انعام، آیه 096 انعام، آیه 097 انعام، آیه 099 انعام، آیه 1 انعام، آیه 100 انعام، آیه 101 انعام، آیه 102 انعام، آیه 103 انعام، آیه 105 انعام، آیه 108 انعام، آیه 109 انعام، آیه 110 انعام، آیه 111 انعام، آیه 112 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 118 انعام، آیه 121 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 122 انعام، آیه 123 انعام، آیه 124 انعام، آیه 125 انعام، آیه 127 انعام، آیه 128 انعام، آیه 130 انعام، آیه 132 انعام، آیه 137 انعام، آیه 139 انعام، آیه 140 انعام، آیه 141 انعام، آیه 148 انعام، آیه 149 انعام، آیه 153 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 156 انعام، آیه 158 انعام ( علوم قرآنی )، آیه 160 انعام، آیه 162 انعام ( علوم قرآنی )، آیه106 انعام

وابسته

فضیلت سوره انعام

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره اَنعام ( سوره 6 ) به زیرصفحه سوره اَنعام ( سوره 6 )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با سوره ها : صفحه 9
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 43، 138
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 13
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 253
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 193، 270
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 249
  • البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 347
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (136-138)، 137، 171، 236
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 239، 332
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 7 : صفحه 5
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 186
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 200، 288
  • تاریخ قرآن : صفحه 583
  • تفسیر نمونه جلد 5 : صفحه 143
  • جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه 439
  • جواهر القرآن : صفحه 91، 162
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 315
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 141