عملکردها

سوره انشقاق ( علوم قرآنی )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سوره انشقاق ( علوم قرآنی ) : هشتاد و چهارمین سوره قرآن

نشانه‌های ظهور قیامت، در هم ریختن و پاره شدن نظام آسمان‌ها و جهان در این سوره بیان شده است. چون این سوره با کلمه «انشقّت» (فعل ماضی از ماده انشقاق) آغاز شده، «انشقت» یا «انشقاق» نام گرفته است. منظور از «انشقاق» در این سوره، شکافته شدن و از هم گسیختن کرات آسمانی است که در آستانه قیامت رخ می‌دهد. این سوره به قیام قیامت اشاره نموده، بیان می‏کند که برای انسان سیری است به سوی پروردگارش، او در این مسیر هست تا پروردگارش را دیدار کند، و خدای تعالی به مقتضای نامه عملش به حسابش برسد، و در این آیات این مطالب را تاکید می‏کند، و آیات مربوط به تهدیدش از آیات بشارتش بیش تر است، و سیاق آیات آن شهادت می‏دهد که این سوره در مکه نازل شده‏ است.

ویژگی‌های سوره انشقاق:

1. این سوره 25 آیه به عدد کوفی و حجازی، 23 آیه به عدد شامی و بصری، 107، 108 یا 109 کلمه و 430، 433 یا 444 حرف دارد.

2. در ترتیب نزول، هشتاد و سومین و در قرآن کریم هشتاد و چهارمین سوره است که پس از انفطار و پیش از روم در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد.

3. از نظر کمیت از سور مفصّل و از نوع طوال آن به شمار می‌آید.

4. با کلمه «إذا» آغاز شده است؛ بنابراین از سُوَر زمانیه است.

5. نسخی در آن رخ نداده است.

محتوای سوره انشقاق:

1. اشاره به بخشی از علائم قیامت و پایان این جهان؛ 2. معاد و ترسیم سرنوشت اصحاب یمین (رستگاران) و اصحاب شمال (تیره‌بختان) ؛ 3. سوگند به چند پدیده طبیعی و آسمانی؛ 4. خداشناسی و اقامه یک برهان فلسفی (حدوث عالم) برای اثبات وجود خداوند.

منابع

  1. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 241
  2. شناخت سوره های قرآن : صفحه 523
  3. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  4. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 197
  5. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 508
  6. تاریخ قرآن : صفحه 589
  7. پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148
  8. تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 293

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره انشقاق ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 084، سوره انشقت، سوره هشتاد و چهارم قرآن

اعم

سوره های قرآن، سُوَر زمانیه، سُوَر سجده

اخص

آیه 001 انشقاق ( علوم قرآنی )، آیه 002 انشقاق، آیه 008 انشقاق، آیه 014 انشقاق، آیه 019 انشقاق، آیه 1 انشقاق

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره انشقاق ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه سوره انشقاق ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با سوره ها : صفحه 41
  • اسلام و هنر : صفحه 207
  • اعجاز قرآن : صفحه 589
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1-2 : صفحه 54
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 54
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 293
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194، 197
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 250
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (137-138)
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 241
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 508
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 207، 291
  • تاریخ قرآن : صفحه 589
  • تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 293
  • جواهر القرآن : صفحه 206
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 523
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 316
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 148