عملکردها

سوء ظن ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

سوء ظنّ‏

سوء ظنّ بدگمان شدن.


از آن به مناسبت در باب جهاد و شهادات سخن گفته‏‌اند.

در روایات از سوء ظن به خدای متعال، نکوهش و به حسن ظن به او امر شده است؛ از این رو، برخی قائل به حرمت سوء ظن به خداوند متعال شده‏‌اند. 1 در حدیثی از رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله آمده است: «خداوند مؤمن را پس از توبه و استغفار، کیفر نمیکند مگر به بدگمانی او نسبت به خدا» 2. در حدیثی دیگر از امام صادق علیه السّلام آمده است: «خداوند متعال نزد گمان بنده‏اش به او است؛ اگر خیر باشد، خیر و اگر شر باشد شر خواهد بود» 3 (با داشتن حسن ظن، خداوند با او به نیکی و با داشتن سوء ظن، خداوند با او همان گونه که گمان دارد، رفتار میکند) .

بد گمان بودن به مؤمن حرام و در قرآن کریم به اجتناب از آن امر شده است. 4 مراد از بد گمانی حرام، اعتقاد به آن و حکم به بد بودن مؤمن بدون یقین به آن است نه صرف خطور آن در ذهن. 5

(---> حسن ظن)



548


1. وسائل الشیعة 15/ 229

2 و 3. 230

4. حجرات/ 12؛ جواهرالکلام 41/ 59

5. رسائل الشهید الثانی (ق.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 547

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوء ظن ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

بدگمانی

اعم

ظن ( فقه )

اخص

سوء ظن به خدا ( فقه )، سوء ظن به علما، سوء ظن به مؤمن ( فقه )

وابسته

حسن ظن ( فقه )

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 547