عملکردها

سرزمین کفار حربی ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

دارالحرب

دارالحَرب ) دارالکفر(: سرزمین کافران.

دارالحرب به سرزمینی گفته می‏شود که کافران در آن سکونت دارند و احکام کفر در آن جا نافذ و جاری است. 1 مقابل آن دارالاسلام) ر دارالاسلام (قرار دارد. از آن در بابهای صلات، خمس، جهاد، تجارت، عتق، لقطه و دیات سخن گفته‏اند.

در فرض اختلاف دو یا چند نفر بر سر امامت جماعت، برای تقدیم یکی از آنان به مرجّحات رجوع می‏شود. از جمله مرجّحات، پیشگام بودن یکی از آنان در هجرت از دارالحرب به دارالاسلام است که در صورت برابر بودن آنان در آگاهی از احکام شرعی) فقه (به آن رجوع می‏شود. برخی گفته‏اند: مرجّح فوق مربوط به قبل از فتح مکّه می‏باشد و پس از فتح مکّه، هجرت قطع شده است؛ از این رو، در زمان ما چنین مرجّحی وجود ندارد. 2

استفاده از آلات و اثاث معابد ویران شده در دارالحرب، تنها در مساجد جایز است. 3

گنج پیدا شده در دارالحرب، از آنِ یابنده آن است؛ خواه اثر اسلام) ر اثر اسلام (بر آن باشد یا نباشد و چنانچه ارزش آن به بیست دینار یا بیشتر برسد، باید خمس آن پرداخت گردد. 4

اموال حربیان) ر اهل حرب (در دارالحرب، اعم از منقول و غیر منقول که با جنگ و پیروزی بر ایشان، به دست آمده غنیمت رزمندگان مسلمان است، مگر اشیایی که ویژه پادشاهان دارالحرب است. این گونه اموال، از انفال) ر انفال (به شمار می‏رود؛ چنان که غنایم به دست آمده از جنگی که بدون اذن امام صورت گرفته جزو انفال و از آنِ امام علیه السّلام است. 5

اموال منقول یا غیر منقولی که مسلمان در دارالحرب از ساکنان حربی آن بدون جنگیدن با آنان به دست می‏آورد، از آنِ خود او است؛ لیکن باید خمس آن را بپردازد. 6

مالی که در دارالحرب پیدا می‏شود و احتمال می‏رود از آنِ مسلمان باشد، مانند چادر و سلاح، محکوم به حکم لقطه) ر لقطه (است. از برخی قدما نقل شده است که پس از گذشت یک سال از تعریف آن، غنیمت به شمار می‏رود. 7

کافری که در دارالاسلام امان) ر امان (گرفته، اگر برای تجارت و مانند آن با قصد بازگشت به دارالاسلام، به دارالحرب برود، امانش محفوظ است؛ لیکن اگر به قصد سکونت و ماندن به دارالحرب برود، امانش نسبت به خود او باطل می‏شود ولی نسبت به اموالی که در دارالاسلام دارد، محفوظ است. 8

کافر حربی‏ای که در دارالحرب اسلام آورده، خون و اموال منقولش محترم است. فرزندان نابالغ وی نیز در این حکم ملحق به اویند؛ لیکن اموال غیر منقول وی، غنیمت مسلمانان است. 9

برای مسلمان، سکونت در دارالحرب در صورت عدم امکان عمل به تکالیف دینی خود، حرام، و در صورت امکان، هجرت از آن جا واجب است. درصورت امکان عمل به وظایف شرعی در دارالحرب ترک آن جا و هجرت به دارالاسلام مستحب خواهد بود. 10 از این رو، پس از برقراری آتش بس) رآتش بس (بازگرداندن زنانی که به دارالاسلام هجرت کرده و مسلمان شده‏اند، مطلقا و نیز مردان در صورت شرط نکردن آن در قرارداد آتش بس و عدم تمکّن آنان بر عمل به تکالیف دینی در دارالحرب، جایز نیست؛ اما در صورت شرط بازگرداندن مردان و تمکّن آنان از عمل به وظایف دینی و عدم خوف بر آنها، جایز است. 11

از اسباب آزادی قهری برده، اسلام آوردن او در دارالحرب، قبل از مولایش و خروج وی از آن جا پیش از مولای خود می‏باشد. 12

بنابر تصریح گروهی، اقامه حدّ بر مسلمان در دارالحرب مکروه است، جز در قتل عمدی که مسلمانی، مسلمانی دیگر را در آن جا بکشد. در این فرض قاتل در دارالحرب قصاص می‏شود. 13 برخی در کراهت اقامه حدّ اشکال کرده‏اند. 14

اگر مسلمانی در دارالحرب، کودک گمشده‏ای را بیابد، درصورتی که در آن جا مسلمانی که امکان تولد کودک از او می‏رود، زندگی نکند، کودک پیدا شده محکوم به بردگی و مال یابنده است. 15

در اینکه اگر کافر حربی در دارالحرب مال مسلمانی را از بین ببرد، ضامن است یا نه اختلاف می‏باشد. برخی میان از بین بردن در حال جنگ با مسلمانان و غیر حال جنگ تفصیل داده و در فرض اوّل، وی را در صورت مسلمان شدن، ضامن ندانسته‏اند. 16

اگر در دارالحرب، مسلمانی، مسلمانی دیگر را به گمان کافر حربی بودن وی بکشد، قصاص نمی‏شود؛ حتّی بنابر قول اکثر، دیه نیز بر عهده‏اش ثابت نمی‏گردد و تنها کفّاره قتل مسلمان بر عهده‏اش می‏آید17) ر قتل (.

1. الدروس الشرعیة 2 78 /3. جواهر الکلام 27 /16. 4 133 /14. 3 363 /13؛ مستند الشیعة 5 20 /10. جواهر الکلام 123 6 - 5 /16 و 303. 11 38 - 34. 10 143. 9 104. 8 154 /21. 7 229 /24. 6 126 و 13 145. 12 308 - 307. قواعد الاحکام 498 /1؛ جامع المقاصد 14 422 /3. جواهر الکلام 409 /43. 17 628 - 626 /41. 16 92 /34 138 /24. 15 213 /21.

دارالشرک-->> دارالحرب.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 570

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سرزمین کفار حربی ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

بلادحرب، دار الحرب، دار الخوف، دارالشرک

اعم

سرزمین کفار

اخص

سرزمین شرک

وابسته

اجرای حد در دار الحرب، اسلام حربی، امان اجیر، امان تاجر، امان حربی، پناهندگی باغی، تملک مباحات بلاد حربی، سرزمین کفار غیر حربی ( فقه )، سرقت از بلاد حربی، طلاق در سرزمین کفار، مال مستأمن

== منابع ==index.php?catid=50

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 20 : صفحه 206
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 5 : صفحه 198
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 126
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 570[۱]