سبب نزول خاص

توضیح مفهومی

سبب نزول خاص : نزول آیه به مناسبت موردی خاص

هرگاه امری جزئی و موردی خاص زمینه‌ساز نزول آیه یا آیاتی از قرآن کریم باشد، آن را «سبب نزول خاص» گویند. در این صورت، ظاهر آیه نیز ممکن است به صورت قضیه جزئیه باشد، و یا به صورت امری کلی باشد که سبب نزول، تنها مصداقی از آن امر عام و کلی شمرده می‌شود.

برخی از آیاتی که سبب نزول خاص دارند عبارتند از:

1. «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ» (بقره// 207) .

2. «وَمِنَ النَّاسِ مَن یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا…» (بقره// 204) .

به نظر بسیاری از دانشمندان در مواردی که آیه به شکلی عام نازل شده ولی سبب آن خاص است، آیه به مورد نزول اختصاص ندارد، و استشهاد به عمل صحابه و دیگران کرده‌اند که حکم آیاتِ دارای سبب نزول خاص را به سایر موارد تعمیم داده‌اند.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 32
2. من هدی القرآن جلد 2 : صفحه 75
3. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (126-127)
4. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (110-112)
5. شناخت قرآن : صفحه 189

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سبب نزول خاص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

خصوص مورد نزول، وجه خاص نزول

اعم

اسباب نزول

وابسته

آیات با سبب نزول خاص

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سبب نزول خاص به زیرصفحه سبب نزول خاص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اسباب النزول : صفحه 158
• اسباب النزول : صفحه 18، 20
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (110-112)، (111-113-114)، (113-114)
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 25، 32، 33
• البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 119
• شناخت قرآن : صفحه 189
• علوم القرآن : صفحه 42
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 47، 48، 49، 185، 216، 233
• من هدی القرآن جلد 2 : صفحه 75
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 108، 124، (126-127)، 128، 132، 136
• مناهل العرفان فی علوم القرآن : صفحه (126-127)