دوران بین محذورین
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
دوران بین وجوب و حرمت هنگامی اتفاق می‌افتد که مکلف می‌داند تکلیفی الزامی از جانب مولا متوجه او شده، اما نمی‌داند که الزام به فعل (وجوب) متوجه او است و یا الزام به ترک (حرمت) .
دوران بین وجوب و حرمت مواردی دارد که در برخی از آن‌ها احتیاط ممکن است و در برخی احتیاط امکان ندارد و از مصادیق دوران بین محذورین محسوب می‌گردند.
بنابراین در موردی که مکلف علم اجمالی پیدا کند که یا وجوب متوجه او است یا حرمت، اگر وجوب و هر دو حرمت متوجه یک فعل شود مثل نماز جمعه، احتیاط در آن امکان ندارد و از مصادیق دوران بین محذورین محسوب می‌شود و در نتیجه، مکلف در انجام یا ترک فعل آزاد است. همین طور در جایی که وجوب و حرمت در دو فعل باشد ولی مکلف علم اجمالی دارد که تنها یکی از آن‌ها بر او واجب است مثل ظهر و جمعه ولی مکلف نداند که کدام یک از آن دو بر او واجب و کدام حرام است، چون احتیاط ممکن نیست، از مصادیق دوران بین محذورین محسوب می‌شود و حکم به تخییر مکلف می‌گردد. اما در جایی که وجوب و حرمت به دو چیز تعلق گرفته و احتیاط نیز ممکن باشد، مثل این که شک دارد که آیا شی ء ' الف ' بر او واجب یا شی ء ' ب ' بر او حرام است، در این صورت از مصادیق دوران بین محذورین محسوب نمی‌شود و مکلف ملزم به احتیاط است.
منابع
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 395
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (545-546)
- تحریرالمعالم : صفحه 204
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 230
- اصول الاستنباط : صفحه 233
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه (560-561)
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 405
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 116
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «دوران بین محذورین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- دوران بین محذورین تعبدی، دوران بین محذورین توصلی، دوران بین محذورین در شک در تکلیف، دوران بین محذورین در شک در مکلف، دوران بین محذورین در موضوع متعدد، دوران بین محذورین در موضوع واحد
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دوران بین محذورین به زیرصفحه دوران بین محذورین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 54، 229، 230، 231، 232، 234، 235، 236
- اصطلاحات الاصول : صفحه 51، 52، 102
- اصول الاستنباط : صفحه 233، 234، 235
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 541، 542
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 405، 407، (408-411)، 409، 411، 412، 415، 417، 418، 425
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 451، 453، 462، 463، 464، 469
- المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 169، 173، 176، 177، 178، 460
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 115، 116، 117، 118
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه (545-546)
- تحریرالمعالم : صفحه 204
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 439، 442
- تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 179، 180
- تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 237، 240، 242، 259
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 415
- حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 274
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 407
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 409، (413-417)، 414، 415
- شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 13، 103
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 281، 282، 286، 330
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 313، 395، 396، 398، 401، 402
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 505، 823
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 80، 425، 443، 445، 448، 450، 452، 455
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 12، 13، 263
- کفایة الاصول : صفحه 404، 423
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 404، 407، 408، 411، 414، 424
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 327، 328، 343، 344، 354، 356
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 104
- منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 21، 23، 27، 28، 30، 38، 41، 309
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه (560-561)
- نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 292