دلالت نهی ارشادی بر فساد
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
دلالت نهی ارشادی بر فساد : بحث از مدلول نهی ارشادی در عبادات و معاملات
دلالت نهی ارشادی بر فساد، مقابل دلالت نهی مولوی بر فساد بوده و در مواردی است که نهی ارشادی مولا به عبادت یا معامله‌ای تعلق گیرد، که در این صورت، بحث می‌شود که آیا این نهی بر فساد دلالت می‌کند یا نه.
اصولیون اعتقاد دارند نهی در این مورد بر فساد دلالت می‌کند، زیرا نهی ارشادی، بر نبودن شرط یا جزء و یا وجود مانع در عبادت یا معامله دلالت دارد،
مثل این که مولا بگوید: ' لاتصلّ بغیر سورة ' و یا بگوید: ' دعی الصلاة ایام أقرائک ' و یا بگوید: ' لاتبع بیع الغرر '، که بر جزء بودن سوره و شرط بودن طهارت در نماز و نیز مانع بودن غرر در بیع دلالت می‌نمایند و از این رو، بر فساد نماز بدون سوره و طهارت و بطلان بیع غرری نیز دلالت دارد.
در کتاب ' تحریر العالم ' آمده است:
' و اما النهی الارشادی فلا اشکال فی دلالته علی فساد المنهی عنه فی العبادات و المعاملات و غیرهما، فانه اذا قال: لاتصلّ بغیر سورة، او لا تصل بغیر وضوء او لا تکلم فی صلوتک او لا تستدبر بالذبیحة القبله، فالغرض: الارشاد الی وجود نقص فی العمل من حیث الجزء او الشرط او وجود مانع فیه مفسدة و هذا معنی الدلالة علی الفساد ' [۱] .
نکته:
گاهی نهی ارشادی، به کمی ثواب عمل ارشاد دارد نه به فساد آن، مثل: ' لا صلاة لجار المسجد الا فی المسجد '.
پانوشت
منابع
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 457
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه (285-286)
- شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 334
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 622
- منتهی الاصول : صفحه 419
- سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه (117-118)
- سیری کامل در اصول فقه جلد 7 : صفحه 175
- الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 135
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دلالت نهی ارشادی بر فساد به زیرصفحه دلالت نهی ارشادی بر فساد/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه (285-286)
- اصطلاحات الاصول : صفحه 274
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 287، 291، 317
- المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 433
- الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 135
- الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : صفحه 135
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 622
- تحریرالمعالم : صفحه 87
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 448
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 414
- سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه (117-118)
- سیری کامل در اصول فقه جلد 7 : صفحه 175
- شرح اصول فقه جلد 2 : صفحه 334
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 471
- منتهی الاصول : صفحه 419
- نهایة الاصول : صفحه 285
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 454، 457