دریا
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
دریا
دریا: توده بسیار بزرگی از آب.
از آن در بابهای طهارت، خمس، حج، تجارت، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
آب دریا و ماهیهای آن از مباحات است) ر مباحات اصلی (و فروختن آنها قبل از تملّک صحیح نیست. 1
جانوران دریایی: بنابر قول مشهور، انواع جانوران دریایی - جز ماهی پولک دار، میگو و پرنده دریایی، مانند مرغابی - از حرام گوشتان به شمار میروند. ماهی بی پولک نیز بنابر مشهور حرام است2) ر حیوان (.
در تذکیه پذیر بودن حیوانات حرام گوشت دریایی اختلاف است3) ر تذکیه (. بنابر قول مشهور سگ و خوک دریایی پاکند. 4 صید جانور دریایی برای محرم) ر احرام (جایز است. 5
سفر دریایی: سفر دریایی برای تجارت6 و نیز در حال طوفانی بودن دریا مکروه است. 7 کسی که نذر کرده پیاده به
مکّه رود، باید از خشکی برود و با سفر دریایی نذر محقق نمیشود. 8
اموال بدست آمده از کشتی غرق شده در دریا اگر به وسیله امواج آب به ساحل افتاده باشد، از آنِ صاحبش است؛ امّا اگر با غواصی به دست آمده، بنابر قول برخی، از آنِ غوّاص است. برخی گفتهاند: اگر صاحب اموال - به جهت یأس از دستیابی به مال خود - از آنها اعراض کرده باشد، از آنِ غوّاص خواهد بود. 9
کسی که در سفر دریایی مرده است، اگر رساندن او به خشکی ممکن نباشد یا دشوار باشد، پس از تجهیز) غسل دادن، کفن کردن و نماز خواندن بر او (و بستن جسمی سنگین به پایش یا قراردادن وی درون چیزی - مثل خُم - که به زیر آب میرود، او را به دریا میافکنند. 10
غوّاصی: جواهری مانند درّ و لؤلؤ که با غوّاصی در دریا به دست میآید، اگر ارزش آن در حّد یک دینار یا بیشتر باشد، واجب است خمس آن پرداخت گردد. 11
ساحل دریا: ساحل دریا از انفال) ر انفال (به شمار میرود. 12
1. المبسوط 282 /3؛ جواهر الکلام 2 345 /22. مستند الشیعة 59 /15 و 94؛ جواهرالکلام 243 - 241 /36 و 3 250. جواهر الکلام 4 253 /36. الحدائق الناضرة 214 - 213 /5؛ جواهر الکلام 5 368 /5. جواهر الکلام 6 295 /18. مستند الشیعة 7 26 /14. العروة الوثقی 9 527. 8 334 /4. جواهر الکلام 400 /40؛ کتاب السرائر 10 195 /2. جواهر الکلام 119. 12 40 - 39 /16. 11 292 /4.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 608
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «دریا» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
- آب دریا، اجاره به منافع، اسب دریایی، بیمه دریایی، تصویر دریا، توطن در دریا، حیوان دریایی، ساحل دریا، سگ دریایی، شهید در دریا، غنیمت دریایی، غواصی از دریا، گاو دریایی، گوسفند دریایی، محاربه در دریا، مرزبانی دریایی، معدن دریایی
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دریا به زیرصفحه دریا/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.