خط ( نوشته )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
خط: نشانهای ممتد و باریک بر روی یک سطح/ نوشته.
خط به معنای نخست به مناسبت در باب صلات به کار رفته است.
کسی که در مسیر آمد و شد مردم نماز میگزارد، مستحب است پیش روی خود حائلی قرار دهد، هرچند با کشیدن خطی بر روی زمین. 1
از خط به معنای دوم در بابهایی نظیر طهارت، صلات، وصیّت، قضاء و شهادات سخن گفتهاند.
مسّ نوشته قرآن بدون طهارت حرام، و در صورت نجس شدن، ازاله نجاست از آن واجب است2) ر قرآن (.
نماز گزاردن در برابر نوشتهای که خطوط آن نمایان است کراهت دارد. 3
________________________________________
467
در مسائل حقوقی و کیفری دست نوشته، اعتباری ندارد، مگر آنکه از قراینی برای قاضی علم به صحّت مضمون آن حاصل شود. از این رو، بر نوشتهای که به عنوان وصیّت از میّتی پیدا شود، اثری مترتّب نمیگردد، مگر آنکه از طریقی برای قاضی علم به درستی آن پیدا شود. 4 همچنین حکمی که به صورت دست نوشته، توسط قاضیای برای اجرا به قاضیای دیگر اعلام میشود فاقد اعتبار است، مگر آنکه قاضی دوم با قراینی علم به صدور آن از قاضی نخست پیدا کند5) ر انحاء حکم (. کسی نمیتواند بر رخدادی که آن را به یاد ندارد، صرفاً با تکیه بر نوشته و مهر و امضای خود شهادت دهد مگر آنکه شخص عادل دیگری او را تأیید کند و مدّعی نیز فردی مطمئن باشد، که در این صورت، گروهی، شهادت دادن بر پایه نوشته و امضا را نافذ دانستهاند، هرچند شهادت دهنده، اصل رخداد را به یاد نداشته باشد. 6
) ر نوشتن (
1. البیان/ 2 133. مصباح الهدی 44 - 43 /2 و 3 153 - 152 /3. جامع عباسی/ 4 35. العروة الوثقی 670 /5؛ مستمسک العروة 5 578 /14. جواهر الکلام 303 /40؛ العروة الوثقی ) تکملة (6 27 /3. مستند الشیعة 347 /18.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 466
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «خط ( نوشته )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- خط بریل قرآن، خط مشکوک به قرآن، خط موصی، رقاع
- به لحاظ قضاوت:
- خط شاهد، دادخواست ( فقه )
- به لحاظ متون دینی:
- خط انجیل، خط تورات، خط زبور، خط قرآن ( فقه )
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خط ( نوشته ) به زیرصفحه خط ( نوشته )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 466