عملکردها

خط مصاحف

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

خط مصاحف : رسم‌الخطّ قرآن در دوره‌های مختلف

به طور کلی در نگارش مصاحف قرآن کریم از خط کوفی و نسخ بیش از هر خط دیگری استفاده شده است.

نگارش قرآن تا قرن چهارم بیشتر به خط کوفی انجام می‌شد؛ امّا پس از اصلاحات و ابتکارات ابن مقله در خط نسخ، این خط به چنان درجه‌ای از روانی رسید که جایگزین خط کوفی شد. و امروزه نیز به‌طور معمول در نگارش قرآن از این خط استفاده می‌شود. عشق و علاقه کاتبان قرآن کریم و اهتمام آنان به موضوع کتابت قرآن سبب پدید آمدن انواع جدید خط در خوشنویسی و ابداع خطوط مختلف تاریخی شد؛ تا جایی که ادعا شده تنها در قرن پنجم هجری 42 نوع خط فقط در خراسان رواج داشته است.

ابن‌ندیم در کتاب ~الفهرست~ (ص 15) از بیش از پانزده نوع خط یاد کرده که در صدر اسلام در هر یک از بلاد اسلامی به نام خطوط مصاحف رواج داشته است.

منابع

  1. التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 356
  2. رحلة المصحف الشریف من الجرید الی التجلید : صفحه (137-210)
  3. رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه : صفحه (760-784)
  4. تاریخ قرآن : صفحه 809

اصطلاح‌نامه

وابسته

خطّاطان مصاحف، مصاحف

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خط مصاحف به زیرصفحه خط مصاحف/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با علوم قرآن جلد 1 : صفحه 358
  • آیه نگاری جزء سی ام قرآن مجید : صفحه 9
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 376
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 356، (359-360)، (360-359)
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 489
  • تاریخ قرآن : صفحه 809
  • رحلة المصحف الشریف من الجرید الی التجلید : صفحه (137-210)
  • رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه : صفحه (760-784)