عملکردها

حواس ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

حسّ: ادراک و دریافتن چیزی با یکی از حواس پنج گانه.

به آنچه به وسیله یکی از حواس بینایی، بویایی، چشایی، شنوایی و بساوایی درک می‏شود، محسوس و به ادراک و دریافت آن توسط حواس یاد شده، حسّ گویند. این عنوان در بابهای شهادات، قصاص و دیات به کار رفته است.

از اسباب بطلان وضو، خواب است؛ به گونه‏ای که چشم نبیند و گوش نشنود. 1

در شهادت علم شاهد باید مستند به یکی از حواس پنج گانه باشد؛ بدین معنا که - به عنوان مثال - در دیدنیها دیده و در شنیدنیها شنیده باشد، مگر مواردی که استثنا شده و استفاضه) سَماع (در آنها پذیرفته است) ر استفاضه (؛ لیکن برخی در شرط بودن حصول علم از طریق حواس ظاهری در شهادت اشکال کرده و گفته‏اند: معیار در شهادت خبر دادن از روی علم است؛ خواه آن علم از طریق حواس ظاهری حاصل شود یا از طریق تواتر) ر تواتر (یا قراین و شواهد یقین‏آور. 2

________________________________________

299

در از بین بردن حسّی از حواس پنج‏گانه دیگری به جنایت، قصاص و در صورت عدم امکان آن، دیه یا ارش) ر ارش (ثابت است.

) ر بینایی () ر بویایی () ر چشایی (شنوایی () ر بساوایی (

1. جواهر الکلام 132 - 128 /41. 2 402 /1؛ تحریر الوسیلة 445 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 298

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حواس ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

حس ( فقه )، حس ظاهری انسان، حواس پنج گانه ظاهری ( فقه )، حواس ظاهری انسان ( فقه )

اعم

منافع انسان

اخص

بویایی، بینایی، چشایی، شنوایی، لامسه ( فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حواس ( فقه ) به زیرصفحه حواس ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 298