عملکردها

بویایی

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

بویایی

بویایی: از حواس پنجگانه ظاهری.

در باب قصاص و دیات از آن سخن رفته است.

قصاص: بینیِ دارای حسّ بویایی در مقابل بینی فاقد آن، قصاص می‏شود1) ر قصاص (.

دیات: از بین بردن حسّ بویایی کسی از هر دو مجرای بینی موجب ثبوت دیه کامل) ر دیات (و از یک مجرا موجب ثبوت نصف دیه است. درصورت پیدایی اختلاف میان جنایتکار و آن که جنایت بر او وارد شده در از بین رفتن حسّ بویایی، به چیزهایی که بوی تند یا خوش دارند، - بدون آنکه مَجْنیّ‏عَلَیه متوجّه گردد - آزمایش می‏شود و چنانچه به آزمایش نیز مشخّص نشد، چون از موارد لوث) ر لوث (به شمار می‏رود با قسامه) ر قسامه (به نفع آسیب دیده حکم می‏شود. 2

اگر حسّ بویایی مَجْنیّ‏عَلَیه پس از گرفتن دیه بازگردد درصورتی که بازگشت آن نشانه از بین نرفتن حسّ بویایی بر اثر جنایت باشد جانی می‏تواند دیه را پس بگیرد و مورد از موارد پرداخت ارش) ر ارش (خواهد بود. 3

از دیگر موارد ارش، موردی است که اهل خبره) ر اهل خبره (به بازگشت بویایی در زمان معیّن حکم کند و در آن مدّت بویایی باز گردد. البتّه اگر مَجْنیّ‏عَلَیه پیش از مدّت تعیین شده بمیرد دیه بر جانی مستقر خواهد شد. 4

قطع بینی که منجرّ به از بین رفتن حسّ بویایی گردد دو دیه دارد: دیه بینی) ر بینی (و دیه حسّ بویایی. 5

) ر بو (

1. جواهر الکلام 3 310 - 309 /43. 2 382 /42. مبانی تکملة المنهاج 4 361 /2 و 5. جواهر الکلام 311 /43.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 148

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «بویایی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

حس بویایی، شامه ( فقه )، قوه بویایی ( فقه )

اعم

حواس ( فقه )

اخص

بویایی مجنی علیه

وابسته

بوییدن، جنایت بر بویایی، دیه بویایی

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 148