عملکردها

حفر

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

حفر: کندن و گود کردن زمین.

احکام آن در بابهای طهارت، خمس، غصب، احیاء موات، حدود و دیات آمده است.

طهارت: اگر برای تحصیل طهارت) وضو یا غسل (آب در دسترس نباشد، کندن چاه در صورت مشقت نداشتن واجب است. 1 کندن قبر به اندازه قامت انسان متوسط یا تا ترقوه وی) ر ترقوه (مستحب است. 2

خمس: تعلق خمس به مثل گنج و معدن پس از کسر هزینه‏های انجام گرفته برای کندن و استخراج آن است. 3

غصب: کسی که در ملک دیگری غاصبانه چاهی کنده است، در صورت درخواست مالک واجب است آن را پر کند. 4

احیاء موات: کندن چاه در زمین موات به قصد تملّک، قبل از رسیدن به آب، تحجیر) ر تحجیر (به شمار می‏رود و موجب حقّ اختصاص برای حفر کننده است و اگر به آب برسد، حفر کننده مالک چاه و آب آن می‏شود. 5

حدود: اگر کسی فردی را در گودالی که دیگری کنده بیندازد و او آسیب ببیند یا کشته شود، آن که او را انداخته ضامن است نه حفر کننده گودال. 6

دیات: اگر کسی در ملک خود یا مکان مباح، چاهی یا گودالی بکند و کسی در آن بیفتد، ضامن نیست؛ لیکن اگر در ملک دیگری بدون اجازه مالک یا در محلّ عبور و مرور مردم چنین کاری کند، ضامن خواهد بود. 7

) ر چاه (

1. العروة الوثقی 170 /2؛ مصباح الهدی 2 170 /7. جواهر الکلام 100 - 97 /43. 7 45 /42. 6 116 /38. 5 206 /37. 4 82 /16. 3 301 - 299 /4.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 315

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حفر» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

کندن ( حفر کردن )

اعم

افعال جوارحی ( فقه )

اخص

حفر چاه، حفر قبر، حفر نهر

وابسته

حفر کننده

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حفر به زیرصفحه حفر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 315