حروف قسم ( فقه )

توضیح مفهومی

حروف قسم

حروف قسم: 'با'، 'واو' و 'تا'.

با اضافه شدن حروف یاد شده بر لفظ 'اللَّه' یا دیگر الفاظ مختص به خدا، مانند 'خالق' و 'رازق' و یا اسمهایی که اغلب برای خدا به کار می‏روند، از قبیل 'علیم' و 'حکیم' قسم منعقد می‏گردد. بنابه گفته برخی، اصل حروف قسم 'با' است که بر اسم ظاهر و مضمر در می‏آید؛ سپس 'واو' که بر اسم ظاهر داخل می‏شود و در مرحله آخر 'تا' که تنها بر لفظ جلاله؛ 'اللَّه' در می‏آید و به ندرت بر غیر آن اضافه می‏شود، مانند 'تربّ الکعبة' و 'تالرّحمان'. 1 از این حروف در باب یمین سخن گفته‏اند.

حروفی که قسم با آنها منعقد می‏شود سه حرف یاد شده است. بنابه دیدگاه برخی، در صورت گفتن جمله 'اللَّهِ لَاَفعَلَنَّ کَذا' با حذف حرف قسم و مجرور خواندن لفظ 'اللَّه' و نیّت قسم، قسم منعقد می‏گردد. 2

) ر قسم (

1. جواهر الکلام 233 - 226 /35 و 252 - 251. 2 251؛ مسالک الافهام 200 - 199 /.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 293

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام قَسَم، حروف ( فقه )

وابسته

صیغه قسم، قَسَم

منابع

• التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 444
• المصادر الفقهیة جلد 36 : صفحه 5، 225، 253، 518
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 7 : صفحه 253
• تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 112
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 35 : صفحه (251-252)
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 10 : صفحه 220
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 32-1 : صفحه 147
• شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 3 : صفحه 171
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 293
• قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 266
• مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 11 : صفحه 199
• مهذب الاحکام جلد 22 : صفحه 251