عملکردها

جریان آب

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

جریان: روان شدن.

از احکام آن در باب طهارت و صلات سخن رفته است.

طهارت: در اینکه در مفهوم غَسْل) شستن (جاری شدن آب نهفته و بدون جریان، غَسل تحقق نمی‏یابد یا چنین نیست، اختلاف است. معروف میان فقها قول اوّل است؛ بنابر این قول، وضو و غُسل با مرطوب کردن دست و کشیدن بر بدن، بدون جریان آب بر اعضا صحیح نخواهد بود. 1 در حکم یاد شده تفاوتی بین حال اختیار و اضطرار نیست؛ هرچند برخی، تنها در حال اختیار آن را معتبر دانسته‏اند. 2

________________________________________

77

بنابر قول به اعتبار جریان در غَسل، تحقق آن به انتقال آب از جزئی به دو جزء دیگر عضو3 و یا - بنابر تصریح برخی - از محلّ خود به محلّی دیگر از عضو خواهد بود. 4

بنابر مشهور، در تحقق عنوان آب جاری، جوشیدن از زمین و جریان شرط است5) ر آب جاری (.

برای تطهیر مثل لباسی که با بول پسربچه شیرخوار قبل از غذا خور شدن، نجس شده، ریختن آب به محلّ نجس کفایت می‏کند و نیازی به فشردن آن نیست؛ لیکن در لزوم جریان آب بر محلّ نجس اختلاف است. 6

صلات: نماز گزاردن در مجرای آب مکروه است. برخی، حکم را به محلّی که جریان آب در آن فعلیّت دارد یا احتمال می‏رود جریان یابد، اختصاص داده‏اند. 7

1. جواهر الکلام 2 287 - 283 /2. مستند الشیعة 3 195 /2. جواهر الکلام 4 283 /2. مستند الشیعة 5 194 - 193 /2. التنقیح) الطهارة (6 112 /1. جواهر الکلام 164 - 160 /6 و 345 - 344 /8. 7 167.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 76

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام آب، افعال ( فقه )

وابسته

آب جاری، جوشش ( فوران )، نماز در مجاری آب

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه جریان آب به زیرصفحه جریان آب/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 76