تنافی عرضی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
تنافی عرضی : ناسازگاری میان مدلول دو دلیل به قرینه امر خارجی
تنافی عرضی، مقابل تنافی حقیقی و به معنای تکاذب میان مدلول دو دلیلی است که ذاتاً با یک دیگر تنافی نداشته و در خارج قابل جمع می‌باشند، ولی به واسطه دخالت عوامل خارجی با یک دیگر تنافی پیدا کرده‌اند، مانند: تنافی دو حدیثی که یکی از آن دو، در ظهر روز جمعه، نماز جمعه و دیگری نماز ظهر را واجب می‌داند؛ این دو دلیل ذاتاً با هم تنافی ندارند، زیرا از نظر عقل، مانعی وجود ندارد که هم نماز جمعه واجب باشد و هم نماز ظهر، ولی اجماع، که دلیل خارجی است، قائم شده بر این که تنها یک نماز در ظهر روز جمعه، تشریع شده است؛ از این رو، اجماع سبب می‌شود که دو حدیث، یکدیگر را نفی کنند.
منابع
- المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 14
- بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 240
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 502
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تنافی عرضی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تنافی عرضی به زیرصفحه تنافی عرضی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.