عملکردها

تمسک به عام در شبهه موضوعی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تمسک به عام در شبهه موضوعی : استناد به عموم عام هنگام شک ناشی از مشتبه شدن امور خارجی

شبهه موضوعی، در جایی است که متعلق شک مکلّف، موضوعی از موضوعات خارجی و یا حکم شرعی جزئی مربوط به موضوع خارجی می‌باشد که ارتباطی به شارع ندارد.

در صورتی که شک شود آیا فلان فرد یا صنف، زیر عنوان عام قرار دارد ـ تا حکم عام بر آن جاری گردد ـ یا زیر عنوان خاص قرار دارد تا حکم عام شامل آن نشود، گاهی منشأ شک، اشتباه در عنوان منطبق بر موضوع خارجی است، مثل این که دلیلی بگوید: ' لا تشرب کل الخمر '، سپس دلیل دیگر بگوید: ' الاّ ان یکون خِلاًّ '، آن گاه درباره مایعی خارجی تردید شود که آیا عنوان خمر بر آن صادق است یا عنوان سرکه. به تمسک به عام در این گونه موارد ' تمسک به عام در شبهه موضوعی ' گفته می‌شود.

اصولیون در تمسک به عام در شبهه موضوعی اختلاف دارند.

نیز ر.ک:شبهه موضوعی.

منابع

  1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه (183-185)
  2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

تمسک به عام

وابسته

تمسک به عام در شبهه حکمی، شبهه موضوعی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تمسک به عام در شبهه موضوعی به زیرصفحه تمسک به عام در شبهه موضوعی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 113
  • بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 317، 319
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 516
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه (183-185)