عملکردها

تفاسیر جامع

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تفاسیر جامع : کتاب‌های تفسیر شامل ابعاد مختلف کلامی، تاریخی، ادبی و…

تفاسیر جامع، شامل ابعاد مختلف کلامی، لغوی، ادبی، تجویدی، تفسیری، تأویلی، فقهی و… هستند؛ به‌گونه‌ای که به جنبه‌های مختلف کلام الهی می‌پردازند. این شیوه پس از تفسیر نقلی، قدیم‌ترین شیوه تفسیر به شمار می‌آید. در ذیل به معرفی برخی از این نوع تفاسیر اکتفا می‌شود:

1. ~النکت والعیون~ (تفسیر ماوردی) ، تألیف علی بن محمد بن حبیب ماوردی (م 450ق) از علمای بصره.

2. ~تفسیر التبیان~ (التبیان فی تفسیر القرآن) ، تألیف شیخ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی (م 460 ق) از علمای بزرگ امامیه، در ده جلد و به زبان عربی.

3. ~مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن~، تألیف ابوعلی فضل بن حسن طبرسی (م 548 ق) به زبان عربی و در ده جزء، از بهترین تفسیرهای شیعه و در نهایت نظم و ترتیب نوشته شده است.

4. ~روض‌الجنان و روح‌الجنان~ به زبان فارسی، تألیف ابوالفتوح جمال الدین حسین معروف به شیخ ابوالفتوح رازی شیعی (م پس از 585 ق) در بیست جلد.

5. ~مفاتیح الغیب~ (التفسیر الکبیر) ، تألیف فخرالدین محمد بن عمر بن حسین، مشهور به فخر رازی (م 606ق) .

6. ~الجامع لأحکام القرآن~ (تفسیر قرطبی) ، اثر محمد بن احمد بن ابی‌بکر انصاری قرطبی (م 671ق) اثری جامع و سودمند که بین اقتصار و ایفای جوانب کلام جمع کرده است.

7. ~ أنوار التنزیل و أسرار التأویل~ (تفسیر بیضاوی) تألیف عبدالله بن عمر بن احمد (یا: محمد) بن علی فارسی شیرازی بیضاوی (م حدود 683 تا 696 ق) ، که میان زیبایی بیان و قوت مطلب جمع کرده است.

8. ~کنزالدقائق و بحرالغرایب~ تألیف میرزا محمد مشهدی از علمای نامی امامیه (م 1125ق) به زبان عربی و در ده جلد.

9. ~ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی~ (تفسیر آلوسی) ، تألیف سید محمودبن عبدالله بغدادی حسنی حسینی (م 1270 ق) ، که میان عقل و نقل جمع کرده است.

10. ~آلاء‌الرحمان~، محمدجواد بلاغی (م 1352ق) که ایجاز و ایفا را در هم آمیخته است.

11. ~المیزان فی تفسیرالقرآن~ علامه محمدحسین طباطبایی (م 1402ق) تفسیری بی‌نظیر و جامع.

12. ~تفسیر نمونه~ آیت الله ناصر مکارم شیرازی و همکاران.

منابع

  1. التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 2 : صفحه 373
  2. المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 158
  3. المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه (208-650)

اصطلاح‌نامه

اعم

تفاسیر قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تفاسیر جامع به زیرصفحه تفاسیر جامع/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) : صفحه 122
  • التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب جلد 2 : صفحه 373
  • المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 158، (208-650)