تغلیظ قولی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
تغلیظ
تَغلیظ: سختگیری و در تنگنا قرار دادن کسی.
از آن به مناسبت در بابهای امر به معروف و نهی از منکر، قضاء، حدود و دیات سخن رفته است.
انواع تغلیظ: تغلیظ یا گفتاری است یا رفتاری. اوّلی نیز گاه با تغلیظ زمانی و مکانی هردو همراه است و گاه با یکی از آن دو.
1. تغلیظ گفتاری) قولی (: تغلیظ قولی) خشونت در گفتار و برخورد تند (از مراتب امر به معروف و نهی از منکر و با توقّف دفع منکر بر آن، واجب است و در غیر این صورت جایز نیست1) ر امر به معروف و نهی از منکر (.
بر حاکم، تغلیظ در قسم دادن مستحب است. تغلیظ در قسم، به قول و زمان و مکان صورت میگیرد. قول، مانند سوگند دادن به اسمی از اسماء خداوند که بر انتقامگری، عظمت و هیبت ذات حق دلالت دارد. زمان، مثل قسم دادن در روز جمعه و مکان، همچون سوگند دادن در مسجد یا بین رکن و مقام در مسجد الحرام
و یا در مشاهد مشرّفه و غیر آن از مکانهای مقدّس.
تغلیظ قسم به یکی از امور یادشده نسبت به کافر، به قول، زمان یا مکانی انجام میگیرد که نزد او محترم و مقدّس است، مانند قسم دادن مسیحی در کلیسا در روز یکشنبه و یهودی در معبدش، روز شنبه به الفاظ و اسامی مقدّس نزد ایشان. 2
بر حاکم، تغلیظ در قسم دادن نسبت به تمامی حقوق هرچند اندک - بجز حقوق مالیِ کمتر از یک چهارم دینار - مستحب است. 3
اگر طرف دعوا از پذیرفتن تغلیظ در قسم خودداری ورزد بر آن اجبار نمیشود. با خودداری وی، نکول) ر نکول (نیز تحقّق نمییابد.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 548
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تغلیظ قولی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 548