عملکردها

تعارض نقل و مجاز

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تعارض نقل و مجاز : تنافی دو احتمال نقل و مجاز در یک لفظ

تعارض نقل و مجاز، در کلامی اتفاق می‌افتد که در آن هم نقل و هم مجاز احتمال داده می‌شود، مانند: لفظ ' صلات ' در جمله ' صلّ عند رؤیة الهلال ' که معنای لغوی آن ' دعا ' است، ولی در زبان شارع، در ارکان و اذکار مخصوص نیز استعمال شده است. در صورتی که لفظ ' صلات ' در ارکان و اذکار مخصوص (معنای شرعی) استعمال شده باشد، دو احتمال وجود دارد:

1. استعمال لفظ صلات در ارکان و اذکار مخصوص، مجازی باشد؛

2. صلات از معنای لغوی اش به معنای شرعی نقل شده باشد.

بیشتر اصولی‌ها به ترجیح مجاز بر نقل معتقد هستند.

منابع

  1. مفاتیح الاصول : صفحه 92
  2. التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 108
  3. مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تعارض نقل و مجاز» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تعارض مجاز و نقل، دوران بین مجاز و نقل

اعم

تعارض احوال لفظ

وابسته

تجوز، نقل ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض نقل و مجاز به زیرصفحه تعارض نقل و مجاز/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة جلد 2 : صفحه 108
  • الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 40
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 358
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 76
  • مفاتیح الاصول : صفحه 92